هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش دانش‌آموزان به مصرف سیگار بوده است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات نیز پرسش‌نامه می‌باشد. جمعیت تحقیق حاضر عبارت است از دانش‌آموزان دبیرستانی شهر قائم‌شهر که در سال تحصیلی 86-85 مشغول به تحصیل بودند و در مجموع 400 نفر از این دانش‌آموزان به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. چهارچوب نظری تحقیق عبارت است از نظریه‌های پیوند اجتماعی هیرشی، پیوند افتراقی ساترلند و تقویت افتراقی اکرز. متغیرهای مستقل الگوی تحلیلی شامل پیوستگی، التزام، دوستان سیگاری، باور و تقویت افتراقی می‌شوند. بر اساس تحلیل داده‌های تحقیق تمامی فرضیه‌های یازده‌گانه تحقیق تأیید شدند. از میان 5 متغیر مستقل، متغیر باور با ضریب تأثیر 24/0- مهم‌ترین تبیین‌کننده گرایش به مصرف سیگار بوده است و متغیرهای دوستان سیگاری، التزام، تقویت افتراقی و پیوستگی به ترتیب تبیین‌کننده‌های بعدی متغیر وابسته هستند.
