|
عنوان
|
آسیب ها ی اجتماعی- فرهنگی ناشی از آگهی ها ی تبلیغاتی در نشریات عصر قاجار
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
آگهی ها ی تبلیغاتی، آسیبهای اجتماعی-فرهنگی، نشریات عصر قاجار، مصرف گرایی، کالاهای خارجی، چندگانگی هویتی.
|
|
چکیده
|
«تبلیغات» یکی از روش های مهم انسانی برای اشاعه دیدگاه ها و تاثیر گذاری بر دیگران است. بشر برای وصول به این مقصود ابزار های مختلفی را مورد استفاده قرار داده است که یکی از مهمترین آن ها در سده های اخیر را می توان درج آگهی در انواع جراید دانست. در فقدان وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو و تلویزیون در روزگاران گذشته، جراید به لحاظ گستره توزیع در سطوح مختلف جامعه می توانست موثرترین وسیله برای انجام امور تبلیغاتی باشد. این مهم در جامعه ایران با آغاز انتشار اولین نشریات هم زمان با حکومت ناصرالدین شاه قاجار (1264ـ1313هجری قمری)، خود را نشان داد. بعد ها با تنوع نشریات و گسترش شمارگانی آن، آگهی های تبلیغاتی مجال بیشتری برای بروز یافتند. در خصوص روزنامه ها نیز با توجه به وارداتی بودن آن و ضرورت درج آگهی جهت تداوم حیات، همخوانی بیشتری با چار چوب ها ی تمدنی غرب مشاهده می شود. لذا ضمن اعتراف بر ابعاد مثبت این آگهی ها، نبایستی از بعد آسیب شناسی آن و یا جنبه های منفی و غیر همخوان با فرهنگ بومی غفلت شود. در همین راستا نوشتار حاضر در صدد است تا جلوه ها ی آسیب شناختی فرهنگی و اجتماعی موجود در این آگهی ها را به لحاظ شکلی و محتوایی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. متناسب با این رویکرد، سئوال اصلی پژوهش عبارت است از این که آسیبها چه رابطه ای با مقوله تبلیغات و آگهی ها ی تبلیغاتی دارد؟ رهیافتهای پژوهش بیانگر این واقعیت است که مطابق قاعده اصول تبلیغاتی که تغییر رفتار جامعه مهمترین هدف آن می باشد، این امر در آگهی های تبلیغاتی دوره قاجاریه- به خصوص تبلیغات کالاها و آرمانهای غربی- به جد در دستور کار قرار داشته است. در این میان سعی بر آن بود تا با تغییر ذائقه جامعه ایرانی، ایجاد روحیه مصرف گرایی، تجمل خواهی و از همه مهمتر پذیرش هویت غربی در ابعاد مختلف، زمینه استیلای اقتصادی، فرهنگی و حتی سیاسی غرب در ایران این مقطع فراهم گردد. ضمنا محتوای برخی از این آگهی ها با هنجار های موجود جامعه علی-الخصوص در بعد مذهبی و در عین حال جنبه های مصرف گرایی فاقد همخوانی بوده و به نوعی تعادل جامعه را در معرض چالش قرار می داده است.
|
|
پژوهشگران
|
عبدالله متولی (نفر اول)، امامعلی شعبانی (نفر دوم)
|