مشخصات پژوهش

صفحه نخست /نقش حوادث جوی بر تحولات نظامی ...
عنوان نقش حوادث جوی بر تحولات نظامی ایران سده‌های سوم و چهارم هجری
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها حوادث جوی، تحولات نظامی تاریخ ایران سده‌های 3-4ق
چکیده پدیده­های جغرافیایی سهم بسزایی در راهبردها و در عین حال سرنوشت جنگ‌ها در طول تاریخ ایران داشته­اند. لذا توجه به آن در جهت ارزیابی و تحلیل شیوه­ها و رفتارهای نظامی حکومت­ها امری ضروری خواهد بود. در این میان نقش حوادث جوی در انتخاب زمان وقوع حوادث، نوع سازماندهی قوا و حتی نتیجه برخی از پیروزی‌ها، پیشروی­ها و یا در شق دیگر، عقب‌نشینی‌ها و حتی شکست‌ها خود از امتیاز و در عین حال ضرورت­های توجه به آن پرده برمی‌دارد. لذا این پژوهش به روش تبیینی- تاریخی و با طرح این پرسش بنیادین که حوادث جوی چه نقشی بر تحولات نظامی ایران سده‌های سوم و چهارم هجری داشته است، دریافته است که حوادث جوی از جمله برف و سرما، سیل، باران، باد و گرما گاهی موازنه­ی جنگی را کاملاً تغییر داده؛ و حتی مسیر و در نهایت نتیجه جنگ را برخلاف همه پیش­بینی­ها دگرگون کرده است. ضمن آن‌که علاوه بر تضعیف قوای جسمانی، به‌هم‌ریختگی سپاه و یا تأثیر نامطلوب بر تسلیحات، نمی‌بایست بار و فشار روانی- تبلیغاتی وقوع حوادث غیرمترقبه‌ی جوی و سعی بر القاء خرافه­ی ارتباط با آسمان و جهان غیب که خود به تضعیف روحیه سپاهیان رقیب می­انجامید، نادیده گرفته شود.
پژوهشگران فاطمه زهرا گنجیان مشهدسرایی (نفر دوم)، امامعلی شعبانی (نفر اول)