|
عنوان
|
گونه‌های منحصربفرد نقشمایههای جوراب‌بافی در ساحل جنوبی دریای کاسپین
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله ارائه شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
جوراب بافی، ساحل جنوبی دریای کاسپین، نقشمایه های انتزاعی، پاپوش های سنتی
|
|
چکیده
|
پوشاک محلی در هر سرزمینی گویای فرهنگ و آداب و رسوم آن دیار می‌باشد که بسیاری از کشورهای جهان از جمله سرزمین‌های حوزه دریای کاسپین با توجه به ظرفیت های فرهنگی غنی خود، همچنان به بافت سنتی علاقه نشان می‌دهند. جوراب‌بافی یکی از هنرهای دستبافته ای است که در جامعه شهری، روستایی و عشایری حوزه سواحل دریای کاسپین بویژه در بخش در بخش جنوبی آن (ایران) از دیرباز رواج داشته است. نقوش به کار رفته در این جوراب‌ها سینه به سینه و به صورت ذهنی بافت منتقل شده و هنوز نیز همچنان تازگی و طراوت خود را حفظ نموده است. هدف از این پژوهش بررسی گونه های نقشمایه های به کار رفته در جوراب بافی ساحل جنوبی دریای کاسپین از حیث فرم و محتوا در قالب یک دسته-بندی منسجم است. در این پژوهش روش تحقیق تحلیلی – توصیفی انجام می‌گردد و با توجه به داده های بدست آمده به روش کتابخانه ای (استفاده از منابع مکتوب و پایگاه‌های معتبر علمی) و میدانی ( با تاکید بر روش مصاحبه و مشاهده ) گونه‌های نقوش بکار رفته در جوراب‌های اقوام گوناگون ساحل جنوبی دریای کاسپین از جمله تبری‌ها، گیلک‌ها و ترکمن‌ها و ... با توجه به تکنیک‌های تولید، شناخت ابزار، مواد اولیه و تأثیر فرهنگ این اقوام را در نقشمایههای جوراب‌بافی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. در نتیجه فرم و محتوای سه گروه مطرح شده در نقوش جوراب‌های دستبافته، نمایان‌گر ارتباط فکری و احساسی هنرمند نسبت به پیرامون زندگی خویش می‌باشد که به آن توجه ویژه‌ای داشته است. برخی از نقش‌ها همچون مرغ، کِت، مرءمرء، هفت و هشت، تاج خروس صرفاً در حاشیه جوراب‌ها استفاده می‌شود که به نوعی تکرار زندگی و هیجان از تلاش هر روزه را به مخاطب ارائه می‌دهد. در مجموع نقشمایههای جوراب‌ها گنجینه‌ای از نقش و خط و مفاهیم روزمره زندگی و آیینی‌اند که مضمون‌های گوناگونی را تجسم می‌بخشند. هنر مردم روستایی متأثر از باورها و فرهنگ قومی در طی سالیان شکل می‌گیرد.
|
|
پژوهشگران
|
مطهره سیرادفی کیساری (نفر سوم)، سکینه شعبانی اصلی (نفر دوم)، مصطفی رستمی (نفر اول)
|