1403/01/09
غلامرضا پیروز

غلامرضا پیروز

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکدۀ ادبیّات و زبان‌های خارجی
نشانی:
تلفن: 011-3530-2661(011-3528-0967)

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی خودکشی در زندگی و آثار صادق هدایت با تکیه بر نظریه جامعه شناسی امیل دورکیم
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
خودکشی، صادق هدایت، امیل دورکیم، عوامل اجتماعی
سال 1398
پژوهشگران مرتضی محسنی(استاد راهنما)، غلامرضا پیروز(استاد مشاور)، الهه پیروز(دانشجو)

چکیده

"خودکشی" مساله ای است که غالبا از منظر روانشناختی بدان نگریسته می شود و مورد تحلیل قرار می گیرد. این مسلم است که فرد در وضعیتی از بحران روحی اقدام به خودکشی می کند، اما وضعیتی که فرد را در چنین بحرانی قرار می دهد، از اهمیت بیشتری برخوردار است. امیل دورکیم، جامعه شناس معروف فرانسوی، به مساله خودکشی از دریچۀ جامعه شناسی نگریسته و کتابی با همین عنوان نوشته است. از نظر دورکیم، فارغ از ویژگی های مختلف روانی افراد، می بایست عواملی اجتماعی عمل کنند تا فرد به سوی خودکشی سوق پیدا کند. وی سه دسته علل اصلی را تحت عنوان انواع خودکشی طبقه بندی می کند و دسته ی نادری را به عنوان گروه چهارم قید می کند که به دلیل انتشار کم آن از دسته بندی اصلی کنار می گذارد. بر طبق دسته بندی دورکیم انواع خودکشی ها بر حسب علل اجتماعی عبارتند از: "خودکشی خوخواهانه"، "خودکشی دگرخواهانه"، "خودکشی ناشی از بی هنجاری های اجتماعی". این پژوهش با تمرکز بر زندگی و جستجو در آثار "صادق هدایت" در صدد است تا علل اجتماعی کشیده شدن تدریجی هدایت به سوی خودکشی را تحلیل کند. با این هدف، ابتدا شرحی از دیدگاه جامعه شناختی دورکیم دربارۀ "خودکشی" ارائه می گردد، سپس با جستجو در زندگی و آثار هدایت، خودکشی وی از منظر دورکیم مورد تحلیل قرار می گیرد. در انطباق نظریۀ دورکیم با زندگی و آثار "صادق هدایت"، به این نتیجه می رسیم که "خودکشی" هدایت نتیجه بحران حاصل از تضاد بین افکار روشنگرانه و آزادیخواهانه وی با هنجارهای سنتی و عقب مانده بوده، به طوری که به تدریج وی را به سمت سرخوردگی و ناامیدی می کشاند تا در نهایت خودکشی را برمی گزیند.