خدیجه نصیری

زمینه و هدف: فقدان ­ریزمغذی­ ها، از جمله آهن و روی از نگرانی­ های جامع امروزی محسوب می‌شوند که می ­تواند بر عملکرد ورزشی اثر منفی بگذارد. از این ­رو هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی اثر تمرین هوازی به همراه مکمل­ یاری با روغن تخم کدو و عصاره نخود سفید بر بیان ژن MT-1 ،MT-2 و cGPDH در بافت کبد رت­ های صحرایی­ نر بود. روش‌ها: در این پژوهش تجربی، تعداد 36 سر رت صحرایی نر با نژاد ویستار در دامنه وزنی 130 تا 150 گرم، به ­صورت تصادفی به شش گروه کنترل سالین، تمرین سالین، کنترل روغن تخم کدو، تمرین+روغن تخم کدو، کنترل نخود و تمرین+نخود تقسیم شدند. گروه ­های تمرینی با شدت 25 متر بر دقیقه، 5 روز در هفته و به مدت 6 هفته شرکت کردند. ۲۴ ساعت پس از آخرین جلسه تمرین بافت کبد رت­ ها استخراج و در دمای ۸۰- درجه سانتی­گراد نگهداری شد و میزان تغییرات بیان ژن MT-1 ،MT-2 و cGPDH با استفاده از روش Real time PCR و سطوح روی و آهن کبدی توسط تکنیک ICP-EOS تعیین گردید. تحلیل آماری داده ­ها با نرم افزار SPSS و از آزمون واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته‌ها: مصرف 6 هفته روغن تخم کدو به همراه تمرینات هوازی موجب افزایش مقادیر بیان ژن MT-2 و سطوح روی و آهن کبدی نسبت به گروه کنترل گردید (0/05≥P). همچنین سطوح کبدی روی و آهن در گروه تمرین+روغن تخم کدو نسبت به گروه تمرین+نخود افزایش معنادار داشته است (0/05≥P). از طرفی، تفاوتی در میزان بیان ژن GPDH بافت کبدی در بین گروه ­ها مشاهده نشد (0/05≥P). نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که مصرف مکمل حاوی روی باعث افزایش مقادیر روی و متعاقب آن افزایش انتقال­دهنده­های روی می­شود. با این حال مکمل کدو اثربخشی بیشتری در بیان ژن MT1 و MT2 نسبت به مکمل نخود را نشان داد.