صادق صالحی

مقدمه: بیماری کووید- 19چالشی جهانی در قرن بیست و یکم است که برای نخستین بار در شهر ووهان چین در دسامبر 2019گزارش شد. به دلیل شیوع گستردۀ این بیماری در سراسر جهان از جمله ایران و تأثیر آن بر حوزه های مختلف زندگی انسان معاصر، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر بیماری کووید- 19بر رفتارهای محیط زیستی شهروندان شهر تهران با استفاده از نظریۀ انگیزش محافظت پرداخته است. روش: روش تحقیق مطالعۀ حاضر پیمایشی است. جامعۀ آماری تحقیق شهروندان تهران به تعداد 8،693،706 نفر و حجم نمونه 400نفر است و به منظور دسترسی به افراد نمونه از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که از روایی و پایایی لازم برخوردار است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد انگیزش محافظت بر رفتار محیط زیستی اثر مستقیم و معناداری (بتا= 0/193و = 0/000 )Sigدارد. واریانس تبیین شده 19درصد است. همچنین در بین مؤلفه های انگیزش محافظت، بیشترین و کمترین درصد از میانگین نمرۀ قابلاکتساب بهترتیب به ترس ( 79/88درصد) و رفتار محیطزیستی ( 52درصد) اختصاص داشته است. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد بین متغیرهای تهدید درکشده (بتا= ،)0/257حساسیت درکشده (بتا= )0/225 و کارایی پاسخ (بتا= )0/351با رفتار محیطزیستی رابطۀ مستقیم و معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه، نقش سازه های انگیزش محافظت (تهدید درک شده، حساسیت درک شده و کارایی پاسخ) و ترس را بر رفتارهای محیط زیستی تأیید می کند. این نتایج می تواند در هرگونه سیاستگذاری اطلاع رسانی و ترغیبی در زمینۀ کووید- 19و نیز آموزش های مرتبط بهداشتی مورد توجه جدی قرار گیرد