1403/09/03

سارا ساعی دیباور

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکدۀ ادبیّات و زبان‌های خارجی
نشانی:
تلفن: 01135302695

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل تطبیقی عنصر بکرزایی در د و رمان اتوپیایی زنستان و نفرین خاکستری
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
ادبیات تطبیقی، اتوپیا، بکرزایی، زنستان، نفرین خاکستری، مهسا محب علی، پرکینز گیلمن
سال 1402
مجله مطالعات بین ­رشته­ ای ادبیات، هنر و علوم انسانی
شناسه DOI
پژوهشگران نادیا احمدی نیک ، غلامرضا پیروز ، سارا ساعی دیباور

چکیده

ادبیات تطبیقی از مهمترین حوزه های مطالعات علوم انسانی، از دیرباز مورد توجه پژوهشگران بوده است؛ اما اهمیت آن زمانی که در زمینه های ادبیات زنان مورد استفاده قرار می گیرد، دوچندان میشود. رمان کلاسیک زنستان اثر شارلوت پرکینز گیلمن نخستین اثر پیشگام فمینیستی آمریکایی به شمار می رود. در مقابل رمان ایرانی نفرین خاکستری اثر محب علی نیز شباهتی مضمونی با رمان پرکینز گیلمن دارد. نویسندگان هر دو رمان، سرزمینی آرمانی را از جامعۀ زنان ترسیم کرده اند؛ درواقع آرمانشهری که ساکنان آن فقط زنان هستند و از طریق بکرزایی، مادر بودن برای آنان تحقق پیدا می کند. همین شباهت و تناظر محتوایی و مضمونی از علل انتخاب این دو رمان در حیطۀ آثار زنان توسط پژوهشگران این جستار بوده است. پژوهشگران با روش تحلیل محتوای کیفی و در چهارچوب مکتب فمینیسم به بررسی و تحلیل آثار انتخابی در حیطۀ بازنمایی مفهوم بکرزایی از طریق ترسیم آرمانشهر اتوپیایی می پردازند. خوانش تطبیقی دو روایت بر بنیاد مفهوم بکرزایی در دو رمان اتوپیایی زنستان و نفرین خاکستری با استفاده از سه مؤلفۀ «مردستیزی در ابتدای رمان در تفکر اتوپیایی» ، «بکرزایی لازمۀ تفکر اتوپیایی » و «گذار از تفکر اتوپیایی و عدول از بکرزایی » به استخراج مشابهت ها و موتیفهایی که چگونگی کاربست بکرزایی در دو اثر آمریکایی و ایرانی را نشان می دهد، می پردازد. با وجو د مؤلفه های مشترک محتوایی و مضمونی، شرایط مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... میان دو ملت باعث ایجاد تفاوت در نوع نگاه پرکینز گیلمن و محب علی به عنصر بکرزایی در قالب رمان اتوپیایی می شو د؛ همانطور که در نگاه عمقی پرکینز گیلمن و نگاه گذرای محب علی در طول رمان قابل مشاهده است.