شیلا امیدظهیر

هگزافلومورون یک آفت کش است که در مزارع کشاورزی برای کنترل حشرات مورد استفاده قرار می گیرد و به عنوان یک حشره کش جدید و کارآمد برای کنترل کرم ساقه خوار برنج معرفی شده است. این مطالعه برای اولین بار محدوده کشندگی و میانه غلظت کشندگی هگزافلومورون را در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) مورد بررسی قرار داده است. برای تعیین محدوده کشندگی ماهی ها در 6 تیمار غلظت های 0، 25/1، 5/2، 5، 10 و 25 میلی گرم در لیتر هگزافلومورون را دریافت کردند و در زمان های 24، 48، 72 و 96 ساعت مرگ و میر ماهی ها در هریک از تیمارها ثبت شد. سپس آزمایش تعیین میانه غلظت کشندگی صورت گرفت و ماهی ها در 5 تیمار با 3 تکرار غلظت های 0، 6، 7، 8 و 9 میلی گرم در لیتر هگزافلومورون را دریافت کردند و در زمان های 24، 48، 72 و 96 ساعت تعداد مرگ و میر ماهی ها ثبت گردید. داده های حاصل از آزمایش تعیین میانه غلظت کشندگی به روش آنالیز آماری پروبیت بررسی شد و مقادیر (LC5-95)، حداکثر غلظت مجاز یا غلظت غیر مؤثّر (NOEC) و حداقل غلظت مؤثّر (LOEC) محاسبه گردید. در این مطالعه میانه غلظت کشندگی 24، 48، 72 و 96 ساعته به ترتیب 9.925، 8.395، 8.075 و 7.428 میلی گرم در لیتر به دست آمد. همچنین غلظت غیر مؤثّر 0.7428 و حداقل غلظت مؤثّر 28.42 میلی گرم در لیتر محاسبه شد. علایم رفتاری و ظاهری در ماهی ها به صورت بی حالی، پرخونی در قاعده باله ها، قرمزی چشم ها، حرکات بسیار آهسته و شنا ﻧﺰدﻳﻚ ﺳﻄﺢ آب، شنای عمودی، قرار گرفتن در کف و نهایتا مرگ مشاهده گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد هگزافلومورون برای ماهی های کپورمعمولی از درجه سمیت متوسط برخوردار است و به دنبال افزایش غلظت و زمان مواجهه با هگزافلومورون مرگ و میر در ماهی های کپورمعمولی مورد مطالعه افزایش پیدا می کند.