محراب قبله گاه و گنجینه ای در درون خانه خدا است و بی تردید از جلوه های اصیل هنر اسلامی است که با عبادات اسلامی پیوند می خورد. ساختمان محراب تصویری از یک دروازه و دریچه ای به سوی خدا است که با هندسه و تناسبات خاص خود انسان را به سوی عالم بالا می خواند. لذا محراب به عنوان نقطه شاخص مسجد موردتوجه پژوهش حاضر قرارگرفته است. هدف از پژوهش حاضر استخراج انواع هندسه و تناسبات به کاررفته در محراب مساجد و بررسی تأثیر آن بر احساسات معنوی استفاده کنندگان از این فضای الهی است. فرضیه پیش رو آن است که فرم های مختلف محراب ازجمله پلان نیم هشت معمولی، هشت و نیم هشت، کشکولی، نیم هشت نگینی، بیضی و نیم دایره هریک تأثیرات متفاوتی بر ادراک انسان از فضای محراب دارد. لذا پژوهش حاضر به دنبال یافتن میزان این تأثیر و یافتن مطلوب ترین هندسه و تناسبات برای محراب می باشد. در این راستا تناسبات گوناگون عرض به ارتفاع در محراب برخی مساجد شاخص سنتی و مدرن در شهر اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفت و این نتیجه حاصل شد که با توجه به میزان به کارگیری تناسبات 1 به 2 در محراب اکثر مساجد این تناسب تأثیر مطلوب تری بر استفاده کنندگان خواهد داشت.
