شادمهر میردار

زمینه و هدف: استعمال سیگار عامل ابتلا به سرطان ریه محسوب می شود. کارسینوژن های موجود در دود سیگار با فعالسازی مسیرهای منتهی به تومور و کاهش و مهار فرایندهای آپوپتوزی منجر به تشکیل تومور در بافت ریه می شوند. از سوی دیگر با توجه به اثرات مثبت تمرینات ورزشی و مداخله های تغذیه ای مانند گیاهان دارویی، بررسی نقش آنها در بهبود و مدیریت انواع مختلف سرطان ها از جمله سرطان ریه حایز اهمیت است. با اینکه هنوز سازوکار اثرگذاری تمرینات ورزشی در سرطان تا حدود زیادی ناشناخته است، اما امروزه بررسی تغییرات در بیان انکوژن ها و ژن های سرکوبگر تومور که به ترتیب در پیشرفت یا مهار سرطان از جمله سرطان ریه نقش دارند، بسیار مورد توجه است. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر 12 هفته تمرین شنای استقامتی همراه با مصرف نانو کپسول سیاهدانه بر بیان ایمونوهیستوشیمی MMP-2،MMP-9 وTIMP-1 بافت ریه رت های ویستار در معرض کارسینوژن نیتروزآمین کتون مشتق از نیکوتین (NNK) بود. روش: پژوهش حاضر از جمله پژوهش های تجربی بود. بدین منظور، 86 سر رت نژاد ویستار به نه گروه: کنترل، حلال، سیاهدانه، NNK، تمرین ورزشی، تمرین ورزشی+NNK، تمرین ورزشی+ سیاهدانه، NNK+ سیاهدانه و گروه تمرین ورزشی+NNK+ سیاهدانه تقسیم شدند. هر کدام از گروه ها به جز گروه کنترل (شش سر رت) مشتمل بر 10 رت بود. تزریق زیر جلدی NNK یک بار در هفته و به میزان mg/kg-1 5/12 در 12 هفته انجام شد. مکمل گیاهی نانوکپسول سیاهدانه نیز یک روز در هفته و به میزان 5/12 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن به صورت زیر جلدی تزریق شد. برنامه تمرین ورزشی شنا نیز به مدت 12 هفته و پنج جلسه در هفته، به مدت 60-30 دقیقه در هر جلسه درون یک مخزن آب با دمای 32-30 درجه سانتی گراد اجرا گردید. بافت برداری ریه 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی انجام شد و بیان ایمونوهیستوشیمی MMP-2،MMP-9 وTIMP-1 بافت ریه بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار spss-24 و با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و در سطح معناداری 05/0>p انجام شد. نتایج: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بیان ایمونوهیستوشیمی MMP-2و MMP-9 در گروه NNK به صورت معناداری بیشتر از گروه های تمرین، تمرینNNK+، سیاهدانه، تمرین+سیاهدانهNNK+، سیاهدانه+NNK و تمرین+سیاهدانه بود (05/0>p). نتایج TIMP-1 نیز نشان داد که بیان آن در گروه سیاهدانه