شادمهر میردار

نوع تمرین و چکونگی اجرای آن از جمله عواملی است که بر سلامت جسمی ورزشکاران در هنگام تمرین و نیز کسب موفّقیّت آنان در رقابت‌ها تأثیر دارد. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی تأثیر یک هفته تمرین یک جلسه‌ای فزاینده و درمانده‌ساز در روز بر تعداد لوکوسیت‌ها، لنفوسیت‌ها و نوتروفیل‌ها در دختران فعّال بود. بدین منظور، 13 دانشجوی دختر رشته تربیت بدنی با میانگین سنّی 73/1±33/20سال، وزن 17/6±80/56 کیلوگرم، قد 1/5±83/161 سانتیمتر، اکسیژن مصرفی بیشینه 06/5 ±88/40 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در دقیقه و سلامت کامل جسمی و روحی به طور داوطلب در این آزمون شرکت کردند. آزمودنی‌ها به طور تصادفی در 2 گروه شامل: گروه تجربی (یک جلسه تمرین در روز به تعداد 7نفر) و گروه کنترل (6 نفر) قرار گرفتند. خون‌گیری از افراد در 5 مرحله شامل 24 ساعت قبل (جهت تعیین سطوح پایه)، بلافاصله پس از انجام برنامه تمرینی در روزهای اوّل، سوم و هفتم و 24 ساعت بعد از اجرای آخرین جلسه تمرینی (در مدّت 24 ساعت هیچگونه فعّالیّتی نداشتند) انجام شد. برنامه تمرینی عبارت بود از6 وهله دویدن 3 دقیقه‌ای با یک دقیقه استراحت فعّال بین هر تکرار با سرعت اوّلیه 6 کیلومتر در ساعت روی دستگاه نوارگردان که بعد از هر استراحت یک دقیقه ای؛ 2 کیلومتر در ساعت بر سرعت آن افزوده می شد. شیب دستگاه نیز در تمام مدّت اجرای برنامه تمرینی 1 درجه بود. استراحت فعّال به صورت راه رفتن با سرعت 3 کیلومتر در ساعت روی نوارگردان در نظر گرفته شد. شدّت فعّالیّت 75 تا 95 درصد ضربان قلب بیشینه بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون تعقیبی LSD و آزمون t وابسته در سطح معنی‌داری P<=0.05با استفاده از نرم افزارهای 13 SPSS انجام شد. نتایج حاصل از این بررسی‌ها حاکی از این بود که تعداد لوکوسیت‌ها، لنفوسیت‌ها و نوتروفیل‌ها در گروه تجربی نسبت به سطح پایه و نیز در مقایسه با گروه کنترل افزایش معناداری داشته است (P<=0.05). هرچند تمرین موجب افزایش معنی‌دار شاخص‌های مورد نظر شده بود، ولی پس از 24 ساعت استراحت، شمار آنها به سطوح اوّلیّه خود برگشت (05 /0>=P). تغییرات تعداد لوکوسیت‌ها و نوتروفیل‌ها همسو بود و تعداد نوتروفیل‌ها بیشتر از دو شاخص دیگر تغییر کرد. با تداوم تمرین از روز اوّل به روز هفتم تعداد شاخص‌های مورد نظر روند کاهشی داشت. به طور کلّی با توجّه به برگشت شمار شاخص‌های پژوهش حاضر به نظر می‌رسد یک جلسه تمرین در روز به مدّت یک هفته علی رغم افزایش اوّلیّه آن‌ها بر دستگاه ایمنی تأثیر مخربی ندارد.