1403/02/21
سیاوش حق جو

سیاوش حق جو

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0000000225670751
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکدۀ ادبیّات و زبان‌های خارجی
نشانی: بابلسر پردیس دانشگاه مازندران دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی
تلفن: 011-2663

مشخصات پژوهش

عنوان
وارسی سازه های تصویر در منطق الطیر
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
تصویر، منطق الطیر، شگردهای ادبی منفرد، صناعات آمیغی.
سال 1397
پژوهشگران سیاوش حق جو ، مصطفی میردار رضایی

چکیده

سازه ی تصویرهای هر شاعر از مصالح ادبی خاصی تشکیل می شود که به فراخور نوع بهره گیری هر هنرور از ابزارهای مختلف ادبی، سیاق و ساختار آن با تصویرهای دیگران متفاوت است. در بررسی منطق الطیر عطّار، بیشتر پژوهش ها معطوف به مقوله های معنایی و محتوایی شعر اوست و اندک مطالعاتی که به صورت و ساختمان تصویرهای او پرداخته اند، به تحلیل و بحث نمادهای این اثر بسنده کرده اند. این پژوهش که به شیوه ی کتابخانه ای نوشته شده است، می کوشد تا ضمن بررسی و سنجش ابزارهای ادبی منفرد (تشبیه، استعاره های مصرّحه و مکنیه، و کنایه های مفرد) و ترکیبی (استعاره ی کنایه، استعاره ی ایهامی کنایه، و استعاره ی ایهامی کنایه ی تشبیهی) در تحلیل سازه های تصویرهای منطق الطیر، میزان تأثیرگذاری شگردهای آمیغی «کنایه محور» بر هندسه ی این تصویرها را به نمایش گذاشته و اهمیت جایگاه عطار را در ساخت و پرداخت تصویرها به نمایش بگذارد. یافته های این پژوهش نشان دهنده ی این موضوع اند که در آفرینش بنای تصویرهای منطق الطیر، شبکه ی درهم تنیده ای از مصالح بیانی نقش دارند که علی رغم سادگی ظاهری، پیچیدگی ظریف و نازکی به تصویر می بخشد، چنان که برای تحلیل آن ناگزیر باید اجزای تصویرها را شکافت و بررسی کرد. بیشترین سهم را در بین مصالح بیانی، صناعت «کنایه ی مفرد» و سپس «کنایه های ترکیبی» یا «صناعات کنایه محور» دارند و دیگر شگردهای ادبی از پسِ این شگردهای ادبی قرار می گیرند. لذا در هندسه ی تصویرهای بلاغی منطق الطیر، کنایه ها(ی مفرد و ترکیبی) به مثابه ستون هایی مستحکم و بی همال مشاهده می شوند.