فاطمه رودباری

ویروس هایBK و JC متعلق به خانواده پولیوماویریده هستند. ویروسهای کوچک و بدون پوشش، دارای تقارن مکعبی به ) قطر 40 نانومتر(، حاوی ژنوم DNA دو رشته ای حلقوی می باشند. این ویروس بر اثر ورود از راه دستگاه تنفس و احتمالا به دنبال ویرمی اولیه همراه با عفونت لنفوسیتهای خون محیطی و مغز استخوان در دوران کودکی، در بافتهای مشخصی به صورت نهفته و مزمن، استقرار یافته در واقع بدون هیچ علامتی، توانایی ماندگاری در اندامهایی مانند کلیه، مغز استخوان و لنفوسیت B را دارد و پس از عواملی نظیر بارداری، افزایش سن، پیوند اعضا و دیگر عواملی که منجر به سرکوب سیستم ایمنی می گردند. بارداری از جمله شایع ترین شرایطی است که با فعال سازی مجدد DNA ویروسی در زنان باردار مرتبط است.پیامدهای قبل از تولد ناشی از عفونت های ویروسی در دوران بارداری می تواند از بی تاثیری تا از دست دادن حاملگی با سقط خود به خود تا عفونت جنین با سندرم های ویروسی مادرزادی متغیر باشد. زنان باردار حساسیت بیشتری نسبت به عفونت های ویروسی و فعالسازی مجدد ویروس های نهفته دارند . با توجه به اینکه اطلاعات کمی درمورد شیوع این ویروس در جمعیت عمومی ایران وجود دارد بنابراین مطالعات اپیدمیولوژیک در بدست آوردن آمار دقیق شیوع همانند سایر کشورها کمک شایانی در کنترل و پیشگیری از بیماریهای منسوب به این ویروس می نماید. بهترین روش تشخیص ویروس های خانواده پولیوما در خانم های باردار در نمونه های پلاسما و ادرار این بیماران روش PCR می باشد که با توجه به حساسیت بالا و غیر تهاجمی بودن، این تست بهترین روش در تشخیص ویروس فعال شده است. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط ویروس های BK و JC با ناهنجاری های کروموزومی جنین بوده که تا به حال انجام نشده است.نمونه گیری از خانم های باردار مراجعه کننده به آزمایشگاه تشخیص طبی انجام شد . نمونه ها به سه گروه تقسیم شد. که گروه اول از نظر ریسک غربالگری سلامت جنین در گروه پرخطر و گروه دوم از نظر ریسک غربالگری سلامت جنین در گروه متوسط بودند و ازمایش سل فری انجام دادند و گروه سوم از نظر غربالگری در گروه کم خطر قرار داشتند و با استفاده از PCR ، از نظر حضور ویروس JC و BK مورد بررسی قرار گرفتند.از 136 نفر مورد بررسی 60 نفر از این افراد (44.1 درصد) از نظر حضور ویروس JC مثبت بودند ولی از نظر حضور ویروس BK همگی منفی شدند.در گروه اول 58 خانم باردار که از نظر ریسک سندروم داون و تریزومی 13 و 18 و نقص لوله های عصبی در گروه پرخطر قرار داشتند با استفاده از انالیز اماری مورد بررسی قرار گرفت، از 35 نفر از افرادی که دارای ریسک مثبت سندروم داوون بودند، 17 نفر(68درصد) از نظر حضور ویروس JC مثبت بودند و همگی از نظر حضور BK منفی بودند . از نظر اماری تفاوت معنی داری بین حضور ویروس و افزایش ریسک سندروم داوون در این افراد مشاهده نشد ولی تعداد موارد مثبت قابل ملاحضه ایی داشت.از 23 نفر از افرادی که دارای ریسک تریزومی 13و18،نقص لوله های عصبی بودند 8 نفر(32 درصد) از این افراد از نظر حضور ویروس JC مثبت بودند و همگی از نظر حضور ویروس BK منفی بودندو از نظر انالیز اماری ارتباط معنی داری بین حضور ویروس در این افراد و افزایش ریسک ابتلا به تریزومی 13 و18 و نقص لوله های عصبی مشاهده نشد.طبق بررسی ارتباط حضور ویروس با سن این افراد در این گروه در سنین کمتر از 30 سال موارد مثبت ویروس JC (36درصد) ،30تا 40سال (48 درصد)، بالای 40سال(16 درصد) مشاهده شد که طبق ازمون دقیق فیشر رابطه معناداری در این افراد مشاهده نشد و نیز همگی از نظر حضور ویروس BK منفی بودند و ولی در بین افراد 30 تا 40 سال حضور ویروس JC بیشتری دیده شد .در گروه دوم نیز در میانگین سنی 30تا 40 سال بیشترین موارد مثبت JC(66.8درصد )دیده شد. طبق بررسی ارتباط حضور ویروس با وزن این افراد در گروه اول با میانگین وزنی کمتر از 70 کیلوگرم و بیشتر از 70 کیلوگرم نتیجه آزمون مجذور کای دو نشان می دهد با توجه به مقدار سطح معنی داری (p-value>0.05) رابطه معنی داری مشاهده نشد اما حضور ویروس JC در افراد با میانگین وزنی بیشتر از 70 کیلوگرم 56 درصد بوده است ولی در مورد ویروس BKهمگی منفی شدند.اما در بررسی گروه سوم حضور ویروس با وزن افراد بیشتر از 70 کیلوگرم از نظر اماری نتیجه آزمون کای اسکور نشان می دهد با توجه به مقدار سطح معنی داری (p-value<0.05) آزمون معنی دار است. نتایج ما نشان می‌دهد که خطر فعال شدن مجدد پولیوما ویروس ها در دوران بارداری به طور قابل‌توجهی بالاتر است. . با توجه به اینکه در پژوهش حاضر تعداد افراد آلوده به ویروس در گروه های مختلف بالا بوده و ارتباط معنی داری بین حضور ویروس با افزایش سن مشاهده شد بنظر می رسد اگر تعداد نمونه ها بیشتر گردد احتمالا بین حضور ویروس و برخی از ناهنجاریهای بررسی شده ارتباط معنی دار مشاهده خواهد شد. لذا توجه به نتایج این پژوهش و مطالعات مرتبط میتوان گام موثری در راستای مدیریت کلان سلامت جامعه برداشت.