آینده پژوهشی، پژوهشی است به منظور پیش تدبیری نسبت به آینده ها و تجویزهای کارآمدی که به آینده مطلوب شکل می دهد. به عبارتی آینده پژوهشی در پی شناسایی، ابداع و نوآوری، ارائه و ارزیابی آینده های ممکن است. تا براساس پایه ها و ارزش های جامعه بتوان آینده های مرجح را انتخاب کرد. ( یعنی ساخت آینده مطلوب). آینده پژوه باید همزمان نگاه به گذشته، آینده و حال داشته باشد. در حقیقت آینده بخشی از حال و گذشته است. آینده پژوهی به ما کمک می کند تا در آینده غافل و گرفتار نشویم. به این معنا که باید برای آینده طرح و برنامه داشته باشیم تا در برابر تحولات و بحران ها با خسارات کمتری مواجه شویم. آینده پژوهی یک علم فرا رشته ای است و برای تمام علوم بکار گرفته می شود. اصول آینده پژوهشی مبتنی بر چند مولفه است: 1) اصل تغییر 2) اصل رقابت 3) اصل حرکت 4) اصل اقدام 5) اصل رویاپردازی 6) اصل غافلگیری 7) اصل هدف گذاری 8) اصل داشتن تدبیر. در آینده پژوهی روشی کاملی نداریم. نمی شود با یک روش مشخص یک مساله را مورد مطالعه قرار داد. هرگونه روش باید از سیالیت برخوردار باشد. به همین خاطر خلاقیت در روش در آینده پژوهی مورد استقبال قرار می گیرد. روش ها باید ما را به مجموعه ای از آینده های گوناگون برساند. بنابراین صرفا نباید به یک روش اعتماد کرد و نبابد صرفا یک روش را مورد استفاده قرار داد. ضمنا آینده پژوهشی علمی یک نفره نیست بلکه کاری تیمی است.
