امروزه وحدت و یگانه گرایی سیاسی – فرهنگی دولت ملت ها، از موضوعات حساس و استراتژیک جهانی است. در میان مناطق مجاور ایران، منطقه قفقاز (خصوصاً جمهوری آذربایجان) یکی از حوزه هایی است که تأثیرات ملموس انقلاب اسلامی ایران بر آن، از جمله در تقویت بینش اسلام سیاسی و متمایز شدن آن از افراط گری های سیاسی- اسلامی مشهود و ملموس است. با توجه به ارتباط گیری فرهنگ انقلاب اسلامی با گرانیگاه نهاد انسانی و وجود خلأ ایدئولوژیک بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی توجه به شبیه سازی مدل نه به عنوان ابزار توسعه نفوذ بلکه به عنوان حقیقتی غیر قابل انکار مورد توجه نخبگان قرار دارد و موضوع بهره برداری صحیح از مذهب برای افزایش آرامش اجتماعی به عنوان یک نیاز فوری مطرح است؛ بنابراین با بهره گیری از تئوری کانستراکتیویسم به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که "مهمترین گزاره های پیوندی و تمدن ساز میان ایران و جمهوری آذربایجان چه می باشند ". یافته های پژوهش حاکی از آن است که عناصر اساسی و هویت بخش انقلاب اسلامی همچون؛ رهبری، مکتب تشیع، مبارزه با افراطی گری، نفی استبداد و استعمار، توجه به حاکمیت مردم، عدالت گرایی و ...، بستر تعامل و همگامی دو ملت ایران و آذربایجان را در مسیر تمدن سازی اسلامی هموار نموده است.
