چکیده برنام هی بررسی و شناسایی دشت پتک در چارچوب یکی از برنام ههای دهگان هی بررسی نجا تبخشی طرح ملی گرمسیری با عنوان: «بررسی و شناسایی شبک هی زهکشی »23 در زمستان 1394 به روش پیمایشی و فشرده انجام و منجر به شناسایی 22 محوط هی دور هی روستانشینی )آغازین، قدیم، میانه و جدید( گردید. برخاف بخش غربی دشت دهلران که بررس یها و کاو شهای باستا نشناسی بیشتری در آن صور تگرفته، دشت پتک از این حیث ناشناخت هتر است. نگارندگان، با هدف تعیین جایگاه گاهنگاری این دشت در دوران نوسنگی و م سوسنگ، درک چگونگی مکا نگزینی محوط هها، و شناخت بره مکن شهای فرهنگی مبادرت به تجزیه و تحلیل مواد مکشوف نمودند. پژوهش حاضر، شناخت ما را از دور ههای روستانشینی از لحاظ تعداد و چگونگی مکا نگزینی محوط هها و سطح ارتباطات درو نمنطق های و برو نمنطق های بهبود بخشیده است. ابزارها و اشیای سنگی مشابه نمون ههایی که از روی سطح برخی از محوط هها و مربوط به مراحل بزمرده و عل یکش ب هدست آمده، این فرض را قوت م یبخشد که ساکنان دشت پتک، روستانشینی اولیه را همزمان با ساکنان بخش غربی دشت دهلران آغاز کردند. مترو کشدن برخی محوط هها و ظهور استقرارهای جدید، از رُ خدادهای مهم دور هی روستانشینی قدیم بودند؛ رویداد اول، در راستای دسترسی آسا نتر و مطلو بتر به مؤلف ههای زیس تمحیطی؛ و دومی، در چارچوب ترک اجباری محوط ههای اصلی توسط بخشی از اعضای جامعه در اثر افزایش جمعیت به میزانی فراتر از توان جذب زیس تمحیطی آن محوط هها قابل تحلیل است. دشت پتک در دور هی روستانشینی میانه با افزایش محوط هها ) 17 محوطه( و طبعاً فزونی جمعیت روب هرو بوده؛ در مقابل، در دور هی روستانشینی جدید با اُفت شمار محوط هها ) 7 محوطه( مواجه گردیده است.