1403/09/01
نوین تولایی

نوین تولایی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی:
تلفن: 01135302720

مشخصات پژوهش

عنوان
برنامه ریزی فضایی برای افزایش امنیت شهری محله اسحاق بیگ شیراز
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
امنیت، جرم، محله اسحاق بیگ، CPTED، فضای امن
سال 1403
پژوهشگران مریم جمشیدی راد(دانشجو)، نصرت اله گودرزی(استاد مشاور)، نوین تولایی(استاد راهنما)

چکیده

امنیت شهری به‌عنوان یکی از مسائل حیاتی در توسعه پایدار و کیفیت زندگی در مناطق شهری، به‌طور فزاینده‌ای مورد توجه پژوهشگران و مسئولان شهری قرار گرفته است. این مسئله تأثیر مستقیم بر رفاه اجتماعی، سلامت روانی و تعاملات اجتماعی ساکنان دارد. فقدان امنیت می‌تواند منجر به افزایش جرم و جنایت، کاهش کیفیت زندگی و ایجاد حس ترس و عدم امنیت در بین ساکنان شود. برای مقابله با این مشکلات، نظریه‌پردازان و پژوهشگران مختلف نظریاتی را در زمینه افزایش امنیت شهری ارائه داده‌اند. این نظریات شامل اصول نظریه طراحی محیطی برای پیشگیری از جرم (CPTED) هستند که بر طراحی مناسب فضاهای شهری به‌منظور کاهش وقوع جرم تأکید دارند. اصول CPTED شامل افزایش نورپردازی، نظارت طبیعی و طراحی فضاهای عمومی به‌گونه‌ای است که احساس امنیت را تقویت کند. نظریه فضاهای قابل دفاع نیز بر این اصل تأکید دارد که طراحی فضاهای شهری باید به‌گونه‌ای باشد که ساکنان بتوانند به‌طور طبیعی بر محیط نظارت داشته و از آن محافظت کنند. وجود فضای امن موجب افزایش تعاملات اجتماعی مثبت و بهبود روابط بین ساکنان می‌شود، که به نوبه خود به تقویت پیوندهای اجتماعی و ارتقاء کیفیت زندگی کمک می‌کند. در نتیجه، طراحی و برنامه‌ریزی فضایی به‌عنوان ابزارهای مؤثر در ایجاد محیط‌های امن و مناسب برای ساکنان شهری از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف اصلی پژوهش حاضر برنامه‌ریزی فضایی برای افزایش امنیت در محله اسحاق بیگ شیراز بر مبنای معیارها و شاخص‌های شهرسازی است. روش تحقیق این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و ترکیبی انجام شده است. برای جمع‌آوری اطلاعات مرتبط با پیشینه و مبانی نظری امنیت شهری و شاخص‌های مرتبط، از مطالعات کتابخانه‌ای گسترده و بررسی اسناد و مدارک دولتی استفاده شده است. همچنین نقشه‌های طرح‌های تفصیلی و جامع شهرها به منظور تحلیل فضایی امنیت شهری به‌کار رفته‌اند. در کنار این منابع، جستجوهای اینترنتی برای دسترسی به آخرین پژوهش‌ها و منابع علمی صورت گرفته است. داده‌های کیفی از طریق مصاحبه با کارکنان شهرداری منطقه 8 شیراز، معاون فنی اداره کل میراث فرهنگی استان فارس و ساکنان محله اسحاق‌بیگ، و مشاهدات میدانی دقیق از این محله جمع‌آوری شده است. داده‌های کمی با استفاده از پرسشنامه و توزیع میان 100 نفر از ساکنان و کسبه‌داران محله به‌دست آمده‌اند. تجزیه و تحلیل داده‌های کمی با نرم‌افزار اکسل و تحلیل فضایی با نرم‌افزار اتوکد انجام شده است. در نهایت، پژوهش به ارائه پیشنهادات و راهکارهایی مؤثر برای ارتقاء امنیت شهری پرداخته است تا با ایجاد محیطی امن‌تر، کیفیت زندگی ساکنان را بهبود بخشد و حس آرامش و ایمنی را در فضای شهری تقویت کند.