با نفوذ مدرنیته به ساختار معماری و شهرسازی امروز، توجه به فرهنگ به عنوان کانسپت تعیین کننده و محدود کننده حضور در فضای عمومی جوامع سنتی، کمرنگ گشته و سبب سردرگمی انسان مقید به باورها و هنجارهای فرهنگی است. چنین انسانی با حضور در فضای شهری احساس بیگانگی کرده و مدام در جهت انطباق خود با فضایی که بسیار متفاوت از محدودیت های ساختار فکری و زیر بنای فرهنگی جامعه وی شکل گرفته میکوشد. نتیجهی تقابل نظام ارزشی محدودگر بستر جامعه و فضای شهری، کنارهگیری گروه های خاص از مشارکت در فضای عمومی و کمرنگ شدن حضور وی درعرصه عمومی شهری ست و همین موضوع عاملی تهدید کننده برای رسیدن به پایداری اجتماعی در شهر امروز است. در جوامعی با فرهنگ همگن یکی از عوامل تعیین کننده و البته محدود کننده عامل جنسیت است. هر فعالیتی که توسط گروه های جنسیتی صورت میگیرد اساسا متکی به فرهنگ و فرایند جامعه پذیری جنسیت است. این امر بر مشارکت حداکثری افراد در عرصه های عمومی شهری بهشدت تاثیرگذار است. فرهنگ در جوامع سنتی به عنوان عامل محدود کننده رفتاری همواره در عرصه عمومی، نوع و میزان دسترسی، آزادی و توزیع فضایی بین گروه های جنسیتی را فارغ از توجه به نیاز های افراد تعیین و تحمیل میکند. آگاهی طراح نسبت به این مساله میتواند محصول فرایند طراحی را که همان فضاست کاملا متناسب با بستر و قاعدهمند سازد. در این پژوهش از روش گرندد تئوری استفاده شده است. این روش به محقق کمک میکند تا نظریه را از زمینه استخراج کند. فلذا با بررسی مبانی و اطلاعات موجود مدلی نظری از ترکیب نظریات نابرابری جنسیتی بوردیو و نظریه قدرت فوکو و همچنین شاخص های پاسخدهی و عملکرد فضای شهری که توسط کار و همکاران ارائه شده است ساخته شد. سپس با تعیین محوریت برای سوالات مصاحبه و با نمونه گیری نظری محقق سعی در تکمیل داده های خود نموده است، هر کدام از مصاحبه ها به محض انجام پیاده شده و فرایند کدگذاری آن انجام شد تا پس از انجام 16 مصاحبه با زنان و مردان اردی به اشباع نظری رسیدیم، پس از آن 3 مصاحبه برای تضمین اشباع انجام شد. پس از انجام بررسی و در اتمام مراحل کد گذاری دو پدیدهی هستهای "حضور روادارانه زنان " و " عملکرد محتاطانه" از داده ها استخراج شد و تمام زیر مقولات اصلی و نوع آن مشخص گشت. نتیجه آن که فضای شهری جبری و فرهنگ 8 چکیده دو عامل اصلی طرد فضای شهری در جوامع سنتی بوده که با توجه به سیالیت فضا در مرحلهی طراحی امکان رواداری فضا با فرهنگ وجود دارد. در آخر مفهوم انتزاعی "رواداری فضا با فرهنگ مبنای تحقق پایداری اجتماعی در جوامع سنتی" ساخته شد و 7 اصل برای این مفهوم تشریح شد که در فصل پنجم مفصلا به آن پرداخته شده است.
