ناصر جعفری

بیش از 70 درصد از سطح کره ی زمین را آب فرا گرفته است. اکوسیستم های آبی شامل، اکوسیستم های آب شور و لب شور (تالاب ها، اقیانوس ها، دریاچه ها و دریاها، لجن زارهای ساحلی و دلتاهای رودخانه ها) و اکوسیستم های آب شیرین (نیزارها، برکه ها، استخر های طبیعی، مرداب ها، دریاچه های آب شیرین، چاه ها و مخازن سدها، باتلاق ها و چشمه سارها) می باشند. حیات در تمامی اکوسیستم های آبی (شور و شیرین) از تولید کنندگان آغاز شده و جانوران نیز به این گیاهان تولید کننده وابسته هستند. در تمامی مخازن آبی پایه هرم غذایی گیاهان ماکروفیت و میکروفیت می باشند. شناخت و بررسی محیط های آبی مانند دریاچه ها، تالاب ها، رودخانه ها و سایر محیط های آبی که از منابع عظیم طبیعی تولید مواد مورد نیاز حیاتی هستند، حفظ و نگهداری و بهره برداری های درست و معقول از آنها جهت پایداری محیط، مسئله ای الزامی است. تالاب ناحیه ای از مظاهر طبیعی و خدادادی است که در روند پیدایش، خاک آن به وسیله ی آب های سطحی و زیر زمینی به صورت اشباع درآمده و در طی یک دوره کافی و شرایط عادی محیطی تشکیل شده است و دارای توالی زیستی می باشد. این مجموعه دارای جوامعی از گیاهان و جانوران ویژه است که امکان سازگاری در چنین شرایط اکولوژیک را دارا می باشد. تالاب ها به عنوان زیستگاه حیات وحش و گیاهان آبزی، بهبود دهنده کیفیت محیط زیست، کنترل کننده سیلاب و از نظر اقتصادی و اجتماعی دارای اهمیت و ارزش قابل توجهی می باشد. (قریب خانی و همکاران، 1388). جلبک ها بخصوص فیتوپلانکتون ها به عنوان ساده ترین موجودات زنده نقش حیاتی برای اکوسیستم های آبی دارند، و به دلیل تامین غذا و انرژی برای موجودات آبزی بویژه ماهیان از مهم ترین تولید کنندگان این اکوسیستم ها به حساب می آیند. فیتوپلانکتون ها نقش مهمی در تعیین کیفیت و سلامت اکوسیستم های آبی بر عهده دارند. گیاهان به عنوان با ثبات ترین موجودات در رویشگاه های مختلف، نقش ارزشمندی در چرخه های زیستی ایفا می کنند. گیاهان آبزی بخش طبیعی هر اکوسیستم آبی را به خود اختصاص می دهند. انواع جانوران از آنها به عنوان غذا و یا مکانی برای مخفی شدن استفاده می کنند. آنها در تصفیه اکوسیستم و تعادل اکولوژیکی آن نقش مهمی بازی می کنند ( .(Lan et al., 2010گیاهان آبزی فیلتر های بیولوژیکی غیر قابل جایگزینی هستند که نقش مهمی در نگهداری اکوسیستم های آبی