مجید تفریحی

سرطان از تبدیل سلول‌های طبیعی به سلول‌های تومور ایجاد می شود و بر اساس گزارشات منجر به مرگ حدود 10 میلیون نفر در سال 2020 شده است. یک بیماری چنو وجهی است و چندین عامل در ایجاد این بیماری نقش دارد(1) . از بین انواع مختلف آن سرطان ریه، سینه و روده شایع ترین در سطح جهانی است. در میان این سرطان ها، سرطان کولون سومین سرطان شایع در جهان است (2, 3). سرطان روده بزرگ (CC) یکی از شایع ترین بدخیمی ها در ایالات متحده است و دومین عامل مرگ و میر در جهان غرب است(4) . بروز سرطان کولون و مرگ و میرناشی از آن روند صعودی را نشان داده است که باعث می شود این موضوع مورد توجه متخصصان پزشکی قرار گیرد. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، یک سوم مرگ و میرهای مرتبط با سرطان در نتیجه الگوهای غذایی نامناسب رخ می دهد. رژیم‌های غذایی ناسالم و عادت‌های زندگی مدرن، دلایل اصلی افزایش شیوع سرطان روده بزرگ هستند. در حالی که سرطان روده بزرگ در زنان (47820) و مردان (47700) تا حدودی برابر است، عوامل متعددی در ایجاد سرطان روده بزرگ نقش دارند، مانند عدم فعالیت بدنی، مصرف بیش از حد الکل، سن بالا ، سابقه خانوادگی، رژیم های غذایی پرچرب بدون فیبر و گوشت قرمز ، دیابت و بیماری های التهابی روده، از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون.(5, 6) در حال حاضر درمان های مورد استفاده برای مقابله با سرطان از طریق جراحی، شیمی‌درمانی ،سیتوتوکسیک، درمان هدفمند، پرتودرمانی، و ایمونوتراپی انجام می‌گیرد که مقاومت دارویی در برابر عوامل شیمی‌ درمانی کلاسیک و یا دارو های هدفمند جدید یکی از علل اصلی مرگ و میر این بیماری است. امروزه داروهای مختلفی یرای درمان سرطان وجود دارد اما هیچ دارویی کاملا موثر و ایمن نیست . عمده ترین مشکلات شیمی درمانی سمیت این داروها است(7). سرطان کولون چندین مرحله دارد: 0، I، II، III و IV. درمان برای مراحل 0 تا III به طور معمول شامل جراحی است، در حالی که برای مرحله IV و سرطان کولون عود کننده، هم جراحی و هم شیمی درمانی جز گزینه‌ها هستند. بسته به مرحله سرطان و ویژگی های بیمار، چندین داروی شیمی درمانی و رژیم غذایی برای مدیریت سرطان روده بزرگ توصیه شده است(5). داروهایی مانند 5-fluorouracil (5-FU)، درمان‌های ادجوانتی folfox و folfiri، همراه با بواسیزوماب، پانیتوموماب یا ستوکسیماب استفاده می‌شوند. همه این روش های درمانی دارای عوارض عمده و همچنین محدودیت های زیادی هستند(8). با این حال، این داروها برای هدف قرار دادن سلول‌هایی با نرخ تکثیر بالا طراحی شده‌اند و قادر به تمایز سلول‌های سرطانی از سلول‌های طبیعی با نرخ تکثیر بالا نیستند. این می تواند منجر به برخی عوارض جانبی غیرقابل برگشت شود. مقاومت تدریجی سلول های سرطانی به درمان یکی از مهم ترین مشکلات در درمان های رایج سرطان (شیمی درمانی و رادیوتراپی) است. بنابراین، توسعه درمان های جدید یکی از اهداف مطالعات ایمونوفارماکولوژیک به منظور افزایش اثربخشی درمان است . استراتژی های موثر برای هدف قرار دادن سلول های سرطانی شامل القای آپوپتوز، مهار چرخه سلولی و رگزایی است، بنابراین محصولات طبیعی با چنین قابلیت هایی منابع ارزشمندی در سرکوب سرطان هستند(9). روش جراحی اصلی ترین روش درمان سرطان روده بزرگ است. با این حال، ممکن است باعث رشد سرطان و متاستاز شود، زیرا سلول های تومور می توانند در طول جراحی منتشر شوند. سرکوب سیستم ایمنی بعد از عمل ممکن است گسترش و بقای سلول های بدخیم در بدن را تسهیل کند. چندین مطالعه نشان داده اند که استفاده از بی حسی منطقه ای در جراحی سرطان ممکن است بقا را بهبود بخشد(10). از زمان کشف پرتو، رادیوتراپی برای قرن ها به عنوان سلاح ضروری اصلی در برابر سرطان که در کلینیک فعال است، دوام آورده است. آمار نشان داده است که بیش از 70% و 50% بیماران سرطانی به ترتیب در چین و ایالات متحده به این نوع درمان نیاز دارند. اگرچه رادیوتراپی برای درمان سرطان اهمیت زیادی دارد، اما کشتن سلول‌های سرطانی می‌تواند به بافت‌های سالم آسیب برساند و عوارض بدخیم ایجاد کند(6).