1403/10/01
محمد شریفی

محمد شریفی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده:
نشانی:
تلفن: 01135302608

مشخصات پژوهش

عنوان
نقد و بررسی رایج ترین واژگان مستعمل برای روایات موضوعه
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
روایات موضوعه وضع مکذوب مختلق مصنوع
سال 1400
مجله حديث پژوهي
شناسه DOI
پژوهشگران محمد شریفی ، فاطمه قربانی

چکیده

ورود غیر صحیح روایات به دامنۀ احادیث موضوعه از جمله آفت هایی است که یکی از مهم ترین منابع دینی مسلمانان را مورد آسیب قرار داده و اعتبار آن را خدشه دار می سازد. از مسائلی که سبب می شود تا فراوانی روایات موضوعه به شکلی غیرواقعی، وسیع و پردامنه انگاشته گردد، عدم آگاهی و شناخت واژگان مستعمل در روایات جعلی، و میزان انطباق و قرابت آن با بحث وضع است. بررسی لغوی و معنایی تعاریف ارائه شده توسط بزرگان شیعه و اهل سنت چون شهید ثانی، میرداماد، ابوریه و... در تبیین روایات جعلی، مؤید این نکته است که بسیاری از روایاتی که در دایرۀ جعل قرار گرفته اند، از تعاریف ارائه شده خارج بوده و دلالت بر ضعف حدیث دارند و نه جعل و وضع. در کتب روایی و نیز کتب موضوعه می توان نمونه های متعددی از روایات را یافت که تنها بر ضعف حدیث دلالت داشته ولی نگارندۀ کتاب، تصریح به جعل حدیث نموده و عامدانه و یا ناآگاهانه، بر شمار روایات جعلی افزوده است. با توجه به وسعت مسئله در برخی کتب موضوعه، در این مقاله تنها به بررسی رایج ترین کاربردهای ناصحیح واژگان برای این دسته از روایات خواهیم پرداخت. بدین منظور مهم ترین واژگانی که در حوزۀ ضعف حدیث مطرح می شود، در کتب مختلف روایی مورد بررسی قرار گرفت و مصادیقی از ادعای پژوهش ارائه شد. نتیجۀ این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته، چنین است که استفادۀ بجا و صحیح واژگان، دایرۀ جعل را محدودتر نموده و بسیاری از روایات را از عنوان وضع خارج می کند