در میان روش های تفسیری، روش تفسیر عقلی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و تعبیرها و تعریف های گوناگونی از آن شده است و در میان مذاهب کلامی (شیعه، معتزله و اشاعره) با آن برخوردهای متفاوتی شده است. گاهی از این روش به عنوان روش تفسیر اجتهادی هم نام برده می شود و گاه نیز تحت عنوان یکی از اقسام روش تفسیر به رأی قرار داده شده است: و گاهی با گرایش فلسفی تفسیر یکسان انگاشته می شود؛ ولی کم تر دیده شده که معنا و مفهوم روش تفسیر عقلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در مورد مفاد روش تفسیر عقلی، بین صاحب نظران اختلاف نظر وجود دارد و درباره ی معنای آن دیدگاه های مختلفی ارائه شده و هر کس بر اساس برداشت خود از این روش به داوری نشسته است. اهم این دیدگاه ها عبارتند از: 1.استفاده ابزاری از قراین عقلی در تفسیر ؛ 2. تفسیر عقلی همان تفسیر اجتهادی است ؛ 3. تفسیر عقلی نوعی از تفسیر به رأی است ؛ 4. تفسیر عقلی همان تفسیر قرآن با عقل برهانی است که نقش منبع دارد نه مصباح .
