1403/10/01
محمد شریفی

محمد شریفی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده:
نشانی:
تلفن: 01135302608

مشخصات پژوهش

عنوان
نقد و بررسی دو جریان قرآن بسندگی و حدیث بسندگی
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
قرآن بسندگی، حدیث بسندگی، قرآنیون، اخباریان، سنت ستیزی.
سال 1396
پژوهشگران مریم صحرایی(دانشجو)، سید علی اکبر ربیع نتاج(استاد مشاور)، محمد شریفی(استاد راهنما)

چکیده

قرآن بسندگی و حدیث بسندگی دو جریان فکری است، که در مقابل یکدیگر ایجاد شده اند. این دو جریان برخلاف سفارش پیامبر درحدیث ثقلین، برای فهم آموزه های دینی، تنها به یکی از دو ثقل اکتفا نموده اند. پژوهش پیش رو که به شیوه ی توصیفی-تحلیلی نگاشته شده، برآن است، تا ضمن نقد و بررسی دو جریان مذکور، اهم مبانی فکری و پیامد های این دو جریان را بیان نماید. بررسیها نشان می دهد، ریشه های این دو جریان که می توان آن را در قرون اولیه و میانی باز کاوی نمود، متأثر از دیدگاه های درون دینی و برون دینی است. قرآن بسندگی با اعتقاد به کفایت قرآن و انکار حجیت سنت، سبب نادیده گرفتن بخشی از آیات قرآن شده، لذا قادر به پاسخگویی در امور دینی نبوده، و گسترش این جریان می تواند باعث، بیان ناقص احکام دین به دلیل عدم وجود جزئیات احکام در قرآن، رواج فتاوای متفاوت با مسلمات دینی، و تفاسیر مختلف، از اصول اسلامی شود. همچنان که جریان حدیث بسندگی نیز با اعتقاد به قابل فهم نبودن قرآن برای همه، نقش قرآن را در شناخت دین کمرنگ نموده و برپایه ی اعتقاد به، انحصار استنباط احکام از سنت، و نفی حجیت عقل و حرمت اجتهاد، در دریافت آموزه های دینی تنها به سنت، اکتفا نموده، سبب نادیده گرفتن برخی از روایات متواتر شده است.لذا قابلیت پاسخگویی به نیاز های دینی را ندارد، از جمله پیامد های این جریان، وارد شدن خدشه به اعجاز قرآن، مهجوریت قرآن و بی اعتنایی به تدبر و تفکر و اجتهاد است. ابطال پایه های فکری دو جریان حدیث بسندگی و قرآن بسندگی، با دلایل قرآنی، روایی و عقلی و تصریح به، جدایی ناپذیر بودن قرآن و عترت در فهم صحیح از دین، از دیگر نتایج این پژوهش است