آزادی از بزرگ ترین موهبت های خداوند و متعالی ترین ارزش های انسانی است. آزادی ازجمله اصولی است که هر انسان در نهاد و سرشت خود دارد؛ و پس از حیات انسان یکی از برترین نعمت های خداوند به شمارمی رود. آزاداندیشی و به طورکلی همه ی آزادی ها، چه آزادی در بیان، چه آزادی فردی و اجتماعی و دیگر آزادی ها که به نوعی خود زمینه ساز آزاداندیشی هستند، به عنوان یک ارزش انسانی، یک گذرگاه است؛ اما هدف نیست و توقف پیشینیان در لفظ آزادی در طول تاریخ یکی از دغدغه های بسیاری از اندیشمندان بوده و این را خاطرنشان می کردند که این کلمه نباید به تنهایی به عنوان یک لفظ استفاده شود بلکه باید در عمل مورداستفاده قرار گیرد و ظهور و بروز کند؛ اما آزادی از همان ابتدای امر، تعریف روشنی نداشت و در طول تاریخ تعاریف زیادی از آن شده است. نگارندگان این مقاله بر آن شده اند که با روش توصیفی – تحلیلی، آزاداندیشی و انواع آزادی ها را با تکیه بر سیره ی علوی، تبیین کنند. نتایج پژوهش، حاکی از این است که مفهوم آزادی و اخص آن یعنی آزاداندیشی در زمان حکومت حضرت امیر (ع) ظهور و رواج یافت و حکومت علوی در این موضوع سرآمد بسیاری حکومت هایی است که حتی امروزه دایه دار این واژه هستند؛ ولی حضرت امیر (ع) این موضوع را در معنا واقعی و حقیقی خود به منصه ظهور گذاردند.
