1403/09/02
محمود محمد رضاپور طبری

محمود محمد رضاپور طبری

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0000-0002-4837-5026
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 8703076700
دانشکده: دانشکده مهندسی و فناوری
نشانی:
تلفن: 011-35305133

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل آلودگی آب زیرزمینی با استفاده از رویکرد رتبهبندی شبیه به حل ایده ال فازی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
شبیه به حل ایده ال فازی، آب زیرزمینی، رتبهبندی، آلودگی، دشت زنجان
سال 1399
مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست
شناسه DOI
پژوهشگران محمود محمد رضاپور طبری ، پویا صالحی دوپلانی

چکیده

زمینه و هدف: ارزیابی کیفیت آب در دسترس به خصوص جهت تأمین نیازهای شرب از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. لذا تهیه و تدوین رویکردی که بتواند با دقت بالاتر و با در نظر گرفتن عدم دقت های ناشی از خطاهای ابزاری و اندازه گیری، ارزیابی مناسب تری را ارائه دهد مهم و قابل توجه است. هدف از این مطالعه ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت زنجان بر پایه روش شبیه به حل ایده آل فازی است. روش بررسی: جهت دستیابی به این هدف، از اطلاعات 57 و 59 نمونه از آبخوان به ترتیب در دو فصل خشک و تر که در هر نمونه 28 پارامتر کیفی مورد آنالیز قرار گرفته است، استفاده گردید. با تعیین وزن هر یک از پارامترهای کیفی در محیط فازی بر اساس نظرات افراد خبره در این زمینه و تعیین ماتریس تصمیم فازی بر مبنای استانداردهای کیفی شرب، ضریب نزدیکی نسبی هر یک از نمونه ها تعیین و بر اساس آن رتبه آلودگی هر نمونه مورد محاسبه قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان می دهد که نقاط آلوده تر عمدتاً در مرکز و شمال غربی دشت متمرکز بوده و این امر با موقعیت مراکز صنعتی (مانند مجتمع های سرب و روی) و خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان هماهنگی کامل دارد. جهت ارزیابی میزان دقت رتبه بندی انجام شده، نتایج روش پیشنهادی با حالت قطعی روش شبیه به حل ایده ال مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی پارامترهای کیفی مرتبط به رتبه 1 (کمترین میزان آلودگی)، نشان دهنده این است که اغلب پارامترها در این رتبه که می-بایست بیانگر کمترین میزان آلودگی باشند، در روش قطعی نسبت به روش فازی دارای مقادیر بالایی می باشند (به عنوان نمونه مقدار پارامتر آرسنیک واقع در رتبه 1 روش قطعی و فازی به ترتیب برابر با 4/0 و 0 میکروگرم در لیتر می باشد) و این امر در خصوص رتبه 59 (بیشترین میزان آلودگی) نیز به صورت عکس تکرار شده است که حاکی از مطمئن بودن نتایج رتبه ها و دقت بالای روش پیشنهادی می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج بیانگر تمرکز رتبه های بالای آلودگی در مرکز دشت و تا حدودی در نواحی شمال و شمال غربی دشت به دلیل وجود صنایع آلاینده قابل توجه و دپوی انبارهای سموم و کودهای کشاورزی در این مناطق می باشد. بر مبنای رویکرد این مطالعه می توان بیان نمود که این روش بسادگی قابلیت اجرا در هر دشت را تنها با اندازه گیری پارامترهای کیفی داشته و می تواند با دقت بالایی رتبه آلودگی نمونه های کیفی را به خصوص در مواردی که