1403/09/04
مصطفی رستمی

مصطفی رستمی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0009-0003-0877-2937
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: https://www.scopus.com/dashboard.uri
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: ایران، مازندران، بابلسر، دانشگاه مازندران، دانشکده هنر و معماری، گروه صنایع دستی و پژوهش هنر
تلفن: 35342981

مشخصات پژوهش

عنوان
کاربرد عناصر تصویری ایران در تولید پارچه‌های اسپانیا
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
واژگان کلیدی: منسوجات ایران، منسوجات اسپانیا، نقش‌مایه اسلامی، پارچه‌بافی، عناصر تصویری.
سال 1400
پژوهشگران آرزو قلی‌پور(دانشجو)، مصطفی رستمی(استاد مشاور)، فتانه محمودی(استاد راهنما)

چکیده

نساجی سنتی ایران هنری درخشان و با شکوه با قدمتی طولانی بوده که از زمان ایلامیان آغاز و در دوره هخامنشی توسعه ودر دوره ساسانی به اوج و ترقی رسید و از شهرت جهانی برخوردار گردید. دوره ساسانی یکی از باشکوه‌ترین ادوار تاریخی است که صدور منسوجات ابریشمی منقوش مهم‌ترین کالای بازرگانی و تجارت و عمده‌ترین منبع ثروت ایران زمین محسوب می‌گردید. منسوجات رنگارنگ ساسانی دارای طرح و نقش قوی و زیبا که با ظهور اسلام و رویارویی اعراب مورد حیرت و تحسین قرار گرفت. و از آغاز دوره اسلامی زمینه گسترش آن‌ها به دیگر نقاط جهان به ویژه سرزمین‌های غربی اسلامی فراهم گردید. فتوحات مسلمانان در دوره اموی زمینه‌ساز ورود اسلام به اسپانیا و دگرگونی فرهنگ و هنر اندلس به ویژه منسوجات این دوران از منظر نقوش بود. در این پژوهش عناصر تصویری ایران که در پارچه‌های اسپانیا بکار رفته شده پرداخته می‌شود و به اشتراکات آن می‌پردازد و به این سوالات پاسخ داده می‌شود. کاربرد عناصر تصویری ایران در نقوش پارچه‌های اسپانیا چگونه بوده است؟ نقاط اشتراک و افتراح نقوش منسوجات ایران اسپانیا چه بوده است؟ نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که نقوش بسیاری از پارچه‌های ابریشمی در اسپانیا قرن 11 و12 میلادی با نقوش پارچه‌های سلجوقی مطابقت دارد. این تشابهات به دلیل سیطره طولانی مدت نقوش ساسانی و نقوش منسوجات ایران و اروپا است. همچنین در دوره اسلامی به واسطه بسط روابط میان ایران و ممالک اسلامی با اروپا به ویژه اسپانیا این نقوش همچنان تأثیرگذار بوده‌اند. با توجه به عناصر تصویری بدست آمده از ایران و مقایسه آن‌ها با منسوجات اسپانیا متاثر از ساسانی و تداوم تأثیرپذیری‌ها تا اواسط سده‌های میانه میلادی تاحدودی متاثر از نقوش سلجوقی ادامه داشته است. این پژوهش با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای و با روش توصیفی تحلیلی و به هدف جستجوی تأثیرپذیری عناصر تصویری ایران بر پارچه‌های اسپانیا انجام گرفته است.