مجید غفاری

زمینه و هدف: نارساخوانی رایجترین نوع اختلال یادگیری خاص است. یکی از مهمترین عواملی که با نارساخوانی در ارتباط است، دامنه توجه و ابعاد آن است که میتواند بر دقت، سرعت، و درک خواندن تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی و تقویت توجه بر ابعاد توجه و کارآمدی خواندن دانشآموزان نارساخوان انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمهآزمایشی از نوع پیشآزمون- پسآزمون- پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمام دانشآموزان 8371 بود که از بین آنها تعداد 38 دانشآموز نارساخوان به صورت در دسترس - پسر پایه سوم ابتدایی شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 76 انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه )هر گروه 81 نفر( به صورت تصادفی جایدهی شدند. گروه آزمایش در 82 جلسه 51 دقیقهای، برنامه توانبخشی و تقویت توجه را دریافت کردند و افراد گروه مداخله هیچگونه مداخلهای را دریافت نکردند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه ،) چهارم آزمون تشخیصی هوش وکسلر کودکان )عابدی، 8372 (، آزمون اختلال خواندن )نصفت، 8318 (، آزمون استروپ )استروپ، 8731 آزمون دستهبندی کارتهای ویسکانسین )گرنت و برگ، 8751 ( و آزمون عملکرد پیوسته )رازولد، 8716 ( بود. دادهها با استفاده از تحلیل واریانس با تکرار اندازهگیری تحلیل شدند. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد برنامه توانبخشی شناختی توجه، بر توجه انتخابی، توجه انتقالی، و کارآمدی خواندن دانشآموزان نارساخوان اثربخش است و تأثیر این شیوه مداخله بعد از پیگیری دو ماهه، پایدار بوده است؛ اما بر توجه پایدار، تأثیر معناداری ندارد )خطای 8/ ارتکاب: 12 F= 8/81 ، 𝑃≥ 2/ ؛خطای غفلت: 32 F= 8/81 ، 𝑃≥ =8/ ؛ زمان واکنش: 83 F 8/81 ، 𝑃≥ .) نتیجهگیری: بر اساس یافتههای پژوهش حاضر، میتوان نتیجه گرفت که روش مداخله به کار گرفته شده در این مطالعه با تقویت ابعاد توجه و افزایش دقت و پردازش دقیقتر حروف و کلمات خوانده شده، باعث بهبود کارآمدی خواندن دانشآموزان نارساخوان شده است.