منطقه ی لعل وار استان مرکزی به عنوان بخشی از حوضه ی آب ریز رودخانه ی قمرود بزرگ، به بخشی اطلاق می گردد که از نظر ساختار توپوگرافی محیط جغرافیایی با بستر اصلی قمرود متفاوت بوده و شامل دشت میان کوهی و ناهمواری های بلند پیرامون آن می شود. این منطقه به علت شرایط مساعد محیطی همواره مورد استقبال بشر قرار داشته و از ادوار مختلف در آن شواهد استقراری قابل رؤیت است. با توجه به بررسی های باستان شناختی صورت پذیرفته در منطقه ی لعل وار استان مرکزی که طی دو دوره در سال های 1387 و 1393 انجام شد، تعداد 185 محوطه ی باستانی از هزاره ی پنجم قبل از میلاد تا دوره ی قاجار شناسایی شد. از مهم ترین دوره های استقراری این منطقه می توان به دوره ی اشکانیان اشاره نمود که وجود محوطه های شاخص و بزرگی چون: خورهه، شهریاری و جم، تأییدی بر آن است. با وجود اهمیت این دوره، مطالعات جامع و مستقلی درخصوص آن صورت نگرفته است و پرسش هایی چون: چگونگی ساختار الگوی استقراری دوره ی اشکانی و عوامل تأثیرگذار بر مکان گزینی محوطه های اشکانی، هم چنان در پرده ای از ابهام باقی مانده بود. در این راستا، نگارندگان با انجام بررسی های دقیق و روشمند باستان شناسی در منطقه و هم چنین تهیه ی نقشه های GIS به مطالعه و پژوهش در این زمینه اقدام نموده و درنهایت به تحلیل و بازسازی سیمای منطقه ی لعل وار در دوره ی اشکانی و الگوهای محیطی استقرارهای این دوره پرداختند. نتایج بیانگر این مهم است که در دوره ی اشکانی از یک سو، منطقه شاهد نوعی افزایش شواهد استقراری و جمعیتی است؛ و از سوی دیگر، در این دوره محوطه های شاخص و مرکزی بزرگی هم چون بنای خورهه و جم شکل می گیرند. در این دوره برعکس دوران پیشین، بیشتر استقرارها در حاشیه ی رودخانه و در زمین های هموار با خاک حاصلخیز شکل گرفته اند که خود حاکی از توجه بیشتر به شرایط لازم برای شیوه ی معیشت برمبنای کشاورزی است.
