آثار و بقایای معماری کهن هر منطقه را می‌توان یکی از مهمترین شواهد تاریخی دانست که بیانگر بسیاری از شاخصه‌های فرهنگ اصیل آن منطقه است، از این نظر مطالعه آنها جایگاه ویژه‌ای در تمام زمینه‌های مطالعات تاریخی و فرهنگی دارد. در این میان معمولا در هر دوره بناهای شاخصی و ممتاز وجود دارد که دربردارنده‌ی ویژگی‌های هنری و فرهنگی آن دوره می‌باشند و شناخت آنها از اولویت‌های شناخت ادوار مختلف تاریخی یک منطقه می‌باشد. ارگ ورمال، یکی از مهمترین بناهای دوران قاجار در سیستان است که با توجه به ساختار معماری و عناصر موجود در آن، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. به رغم این اهمیت، آنچنان که شایسته است به مطالعه صحیح آن پرداخته نشده است. همین امر موجب گردید تا نگارندگان با هدف شناخت و تحلیل ساختار معماری و ریشه‌یابی عناصر معماری تاریخی ارگ ورمال، بر اساس یک بررسی رسمی میدانی به صورت علمی، به تهیه پلان و مطالعه همه جانبه آن بپردازد. نتایج این مطالعات مشخص ساخت که عناصر معماری موجود در ارگ ورمال برگرفته از معماری چند هزار ساله در سیستان است که بکارگیری برخی از آنها همچون ستون خشتی پس از قرن‌ها مجدد در این بنا احیاء شده است. این بنا از منظر وجود بخش‌های خاص مربوط به فعالیت‌های مذهبی و تولیدی، نمونه‌ای منحصر به فرد در سیستان است به نحوی که برای اولین بار سازنده ارگ ورمال با ساخت یک حسینه و یک آسباد جهت تولید آرد منطقه در داخل بخش اصلی عمارت، استفاده‌ای خاصی از معماری در زمینه کنترل اجتماعی مردم منطقه خود نموده است.
