بی تردید درج حق بر آزادی تجمعات مسالمت آمیز، به عنوان اصلی مترقی در متمم قانون اساسی مشروطه در کنار حقوق و آزادیهای مصرح دیگر در آن قانون، در زمان خود، نوید بخش آغاز حرکتی نو و رو به جلو برای ملت ایران بود. این آزادی که در قالب تقسیم بندی آیزا برلین از آزادیها، میتوان آن را در زمره آزادیهای منفی دانست، یعنی آزادیهایی که تعهد دولتها در مقابل دارندگان آن در اغلب موارد از جنس ترک فعل و یا به عبارتی عدم مداخله است، به روایت اسناد بینالمللی و آثار حقوقدانان، یکی از شیوههای بیان اندیشه تلقی گردیده و در نتیجه در قلمرو حق آزادی اندیشه و بیان نیز قرار میگیرد. حقی که برای تشکیل یک جامعه دموکراتیک امری حیاتی و ضروری تلقی میگردد. از این رو شایسته دیدیم که ابعاد اصل 26 متمم را با توجه به اسناد بینالمللی معیار و منقح در این زمینه همچون اعلامیه جهانی حقوق بشر و بالاخص میثاق حقوق مدنی سیاسی مورد مطالعه تطبیقی قرار داده تا از این طریق به جهات مثبت و منفی اصل مذکور پی ببریم. بدین منظور در ابتدا به تعیین مفهومی کلی برای این آزادی با توجه به اسناد بینالمللی مربوطه خواهیم پرداخت و پس از آن به سراغ اصل مندرج در متمم قانون اساسی رفته تا میزان همخوانی آن را با معاییر بینالمللی در این زمینه، دریابیم
