مریم مهاجرانی

عملکرد آنزیم استیل کولین استراز (AChE) ، تسریع فرآیند هیدرولیز استیل کولین است و بنابراین حافظ هموستاز این انتقال دهنده عصبی، در سیستم اعصاب مرکزی و محیطی می باشد. با توجه به اینکه در بیماری هایی همچون آلزایمر سطح انتقال دهنده عصبی، استیل کولین کاهش می یابد بنابراین امروزه یکی از روش های مهار پیشرفت این بیماری تجویز داروهای مهارکننده آنزیم کولین استراز (AChEI) می باشد. دستیابی به داروهایی با اثرات جانبی کمتر بخصوص با منشا گیاهی هدف بسیاری از محققین می باشد. هدف این تحقیق بررسی خصوصیات سینتیکی آنزیم استیل کولین استراز مغز گاو و تاثیر عصاره متانولی برخی گیاهان دارویی بر فعالیت این آنزیم است. در این پژوهش آنزیم استیل کولین استراز از مغز تازه گاو با استفاده از روش های هموژناسیون، سانتریفیوژ، رسوب-دهی با آمونیوم سولفات و دیالیز در دمای 4 درجه سانتیگراد، به صورت جزئی جدا سازی شد. در طی مراحل جداسازی فعالیت آنزیم طبق روش المن تخمین زده شد. سرعت تولید تیو کولین با پیگیری واکنش آن با دی تیو دی نیترو دی بنزوئیک اسید (DTNB) و تولید آنیون زردرنگ 2- نیترو 5- مرکاپتو بنزوئیک اسید در طول موج 412 نانومتر اندازه گیری شد. عصاره متانولی گیاه درمنه، زولنگ، رزماری، الزی، ولیک سیاه، انگشتانه، پیرسنبل و دارواش به روش خیساندن بدست آورده شد و در دستگاه تبخیرکن چرخان تغلیظ شد. میزان اثرگذاری عصاره متانولی این گیاهان بر آنزیم استیل کولین استراز در غلظت های 5، 25 و 50 میکرو گرم بر میلی لیتر بررسی شد. کافئین نیز به عنوان کنترل مثبت استفاده شد. در این تحقیق فعالیت کل و فعالیت ویژه آنزیم استیل کولین استراز جداسازی شده از مغز گاوU 28/630 و U/mg 59/1 تعیین شد.pH بهینه آنزیم در محدوده 8-7 و دمای بهینه آن 50-40 درجه سانتی گراد بدست آورده شد. مقادیر Km و Vmax آنزیم به ترتیب برابر 06/0 میلی مولار و 128 میلی مولار بر دقیقه به دست آورده شد. در میان عصاره ها، عصاره متانولی برگ گیاه درمنه، زولنگ، رزماری اثرات مهاری قابل قبولی داشته اند. لذا جداسازی و خالص سازی، اجزای فعال عصاره این گیاهان و تأثیر آنها بر روی آنزیم استیل کولین استراز و مطالعه in vivo اثرات عصاره های فوق میتواند موضوع پژوهش های آینده باشد.