رضا میرعرب رضی

هدف این پژوهش بررسی آثار برنامه درسی پنهان مدارس و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آثار منفی و افزایش آثار مثبت می باشد. برای این منظور جامعه ای متشکل از معلمان و مدیران استان مازندران به تعداد 4330 در نظر گرفته شد، که از میان افراد مذکور نمونه ای مشتمل بر 255 معلم و 71 مدیر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. پژوهش پیمایشی با اجرای پرسشنامه انجام شد. پایایی پرسشنامه 79/0 بدست آمد. نتایج نشان داد معلمان و مدیران، آثار مولفه های منفی برنامه درسی پنهان را ضعیف و آثار مولفه های مثبت را قوی ارزیابی می کنند. به عبارت دیگر آنها وضع موجود برنامه درسی پنهان را مثبت تلقی می کنند. به منظور پیمایش نظرات افراد شرکت کننده از آنها خواسته شد راهکارهای مطلوب در برنامه درسی پنهان را ارائه کنند. در مجموع 12 راهکار از دیدگاه معلمان و مدیران در کاهش آثار منفی برنامه درسی پنهان به دست آمد. مواردی از قبیل دانش آموزان بر اساس وضعیت اقتصادی شان طبقه بندی نشوند (گویه 14 با میانگین 37/4)، در مدرسه نیاز به کار گروهی است (گویه 7 با میانگین 16/4)، موفقیت در مدرسه نتیجه اطاعت بی چون و چرا از مراجع قدرت نیست (گویه 11 با میانگین 95/3). همینطور برای افزایش آثار مولفه های مثبت برنامه درسی پنهان بر یادگیری دانش آموزان 10 راهکار از جمله توسعه دانش شاگردان (با میانگین 50/4)، تاکید مدرسه بر خودآگاهی دانش آموزان (با میانگین 29/4)، توجه به سلامت روانی کودکان (با میانگین 04/4) پیشنهاد شد.