مژگان معمار مقدم

اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی یکی از شایع ترین اختلال های رشدی- عصبی دوران کودکی است. پنجمین راهنمای تشخیصی و آماری انجمن روان پزشکی آمریکا این اختلال را به عنوان الگوی پایدار نارسایی توجه و تکانش گری/ فزون کنشی شرح می دهد که دارای سه زیر نوع غلبه با نارسایی توجه ، غلبه با فزون کنشی/ تکانش گری و نوع ترکیبی هست (انجمن روان شناسی آمریکا، 2013). این بیماری در حدود 3 تا 5% کودکان سن مدرسه را شامل می شود و پژوهش ها نشان داده اند که در 60 تا 80% این اختلال تا دوران نوجوانی و بزرگ سالی ادامه دارد و بر عملکرد فرد در زندگی خانوادگی، تحصیلی و روابط اجتماعی تأثیر می گذارد (جوانسی، آراماگام، پاراشر ، 2019). این اختلال یک وضعیت بالینی ناهمگن است که در آن برخی از علائم با یکدیگر هم پوشانی دارند. یکی از مشکلاتی که برخی از این کودکان از آن رنج می برند، مشکلات هماهنگی حرکتی است که به آن اختلال هماهنگی رشد گفته می شود (پایچر و پایک ، 2003؛ هاروی ، 2007؛ لانگ ، 2018). درگذشته معمولاً مشکلات حرکتی کودکان مبتلابه اختلال نارسایی توجه/ فزن کنشی به جای اختلال هماهنگی رشد به عنوان حواس پرتی و تکانش گری در نظر گرفته می شد (لانگ، 2018). مشخصه اصلی اختلال هماهنگی رشد، شامل اختلال در سطح اجرای مهارت های حرکتی است که به طور قابل توجهی از سن و توانایی های هوشی کودک پایین تر است و تأثیر منفی بر فعالیت های روزانه فرد دارد، به طوری که اصطلاحاً به این افراد "دست وپا چلفتی" گفته می شود (فلایرز و همکاران ، 2008). در مطالعه ایی راسماسن و گیلبرت (2000)، 50 نفر از افرادی که در سن 5 سالگی با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی با یا بدون همبودی با اختلال هماهنگی رشدی تشخیص داده شده بودند را مجدداً در سن 22 سالگی، بدون اطلاع از نسبت تشخیص کودکی این افراد، مورد ارزیابی قراردادند. نتایج نشان داد که در گروه همبود، باقی ماندن علائم اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی، سوءمصرف الکل، جرائم، اختلال خواندن و سطح پایین تر تحصیلات دانشگاهی نمود بیشتری دارد. این نتایج نشان می دهند که این کودکان همبود با این دو اختلال، در معرض مشکلات بیشتری قرار دارند که تا سال های زیادی زندگی آنان را تحت تأثیر قرار خواهد داد و روان شناسان مدرسه باید در هنگام ارزیابی دانش آموزان مبتلابه اختلال نارسای توجه/ فزون کنشی به همبودی آن ها با اختلال هم