مژگان معمار مقدم

مقدمه و هدف: امروزه فعالیت ورزشی منظم به عنوان یکی از ابعاد مهم سبک زندگی سالم به شمار می رود و فقر حرکتی باعث بروز نارسایی هایی در ابعاد جسمی، روحی و فکری اقشار مختلف جامعه گردیده است. از آنجا که 70 تا 80درصد جمعیت ایرانی از نظر جسمانی غیرفعال هستند و الگوی مراحل تغییر (مدل فرا نظری) به عنوان یک مدل جامع شناخته شده در زمینه ورزش است، این مطالعه با هدف بررسی وضعیت مشارکت بزرگسالان شهر بابلسر در فعالیت های ورزشی، بر اساس مراحل تغییر رفتار مدل فرا نظری انجام شده است. روش شناسی پژوهش: در این مطالعه مقطعی - توصیفی 200 نفر (100 مرد و 100 زن) از بزرگسالان 20 تا 50 ساله شهر بابلسر در سال 1400 مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی انجام گردید. به منظور جمع آوری داده ها، از پرسشنامه محقق ساخته با روایی (نظر اساتید خبره) و پایایی (روش آزمون- باز آزمون) قابل قبول استفاده گردید. پرسشنامه شامل دو بخش اطلاعات دموگرافیک و اطلاعات مربوط به مراحل تغییر رفتار مدل فرا نظری می باشد. داده های جمع آوری شده از طریق آمار توصیفی و تحلیلی و آزمون نا پارامتریک (جدول توزیع فراوانی، میانگین، آزمون آماری کا اسکوئر) به کمک نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: جمعیت بزرگسال 20 تا 50 ساله شهر بابلسر از نظر میزان مشارکت در فعالیت های ورزشی بر اساس الگوی فرا نظری 5/13درصد در مرحله پیش تفکر، 5/21درصد در مرحله تفکر، 5/35درصد در مرحله آمادگی، 9درصد در مرحله عمل، 5/4درصد در مرحله نگهداری و 15درصد در مرحله خاتمه قرار داشتند. بین مردان و زنان اختلاف آماری معنی داری از نظر تغییر فعالیت ورزشی وجود داشت (001/0 ≥ p). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه روشن نمود اکثریت قریب به اتفاق افراد مورد مطالعه در مرحله پیش تفکر، تفکر و مخصوصاً آمادگی قرار داشتند و عملاً جزو قشر غیرفعال و کم تحرک جامعه محسوب می شوند. لذا پیشنهاد می شود که مسئولین و افراد مربوطه با تمهیدات لازم و طراحی برنامه های مناسب با مراحل مختلف مدل فرا نظری موجبات تغییر این اوضاع را ایجاد نمایند. همچنین با توجه به اهمیت مدل مراحل تغییر الگوی فرا نظری در پیش بینی رفتار فعالیت جسمانی، پیشنهاد می شود مداخلات آموزشی هم بر اساس مراحل همین الگو به ویژه برای بزرگسالان مراحل غیرفعال (پیش تفکر، تفکر و آمادگی) جهت ارتقاء فعالیت ورزشی اجرا