1403/09/04
رضا مهرآفرین

رضا مهرآفرین

مرتبه علمی: استاد
ارکید: https://orcid.org/0000-0003-1005-7222
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: https://www.scopus.com/dashboard.uri reza mehrafarin
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: بابلسر. خیابان دانش. دانشگاه مازندران. دانشکده هنر و معماری. گروه باستانشناسی
تلفن: 9153402819

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی و مطالعه سردیس‌های سنگی و گچی سلوکی-پارتی موجود در موزه هنر جهان تهران
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
سلوکیان، پارتیان، شمایل‌نگاری، شمایل‌شناسی، مقایسه گونه‌شناختی
سال 1403
پژوهشگران نسرین محمدقلیها(دانشجو)، محسن قانونی(استاد مشاور)، رضا مهرآفرین(استاد راهنما)

چکیده

سلوکیان به سرکردگی اسکندر، حکومتی بودند که هخامنشیان را نابود کردند و بر متصرفات آنان حکومت راندند. آنان که از یونانیان بودند، با ورود خود به این متصرفات، هنر یونانی را وارد این مرز و بوم کردند. از جمله شاخص‌ترین این هنرها، هنر مجسمه/پیکره‌سازی ایشان بود. در نهایت این حکومت به دست رومی‌ها برای همیشه نابود گشت. پارتیان/اشکانیان که بعد از سلوکیان، با شکست‌های متعدد که به این حکومت زدند کم کم آن را به مرز‌های خارجی سرزمین ایران آن زمان کوچاندند . رفته رفته مهر نابودی آنان را زدند، حکومت را در دست گرفتند و طولانی‌ترین بازه ی زمانی حکومت یعنی 470-471 سال در تاریخ ایران را ازآن خود کردند. آنان در هنر خود از اقوام گوناگون، از جمله اقوامی که در شرق آسیا میزیستند و از همه مهم‌تر از سلوکیان که یک حکومت یونانی بود، تبعیت کردند. همواره در آثار آنان رنگ و بوی هلنیسم به چشم می‌خورد. مجسمه‌سازی آنها نیز از این قاعده مستثنی نیست و هرچند اندک، از این هنر بهره برده‌اند. امروزه پیکره‌های زیادی از این دو تمدن برجای مانده است؛ از جمله آن‌ها سردیس-هایی است که هم اکنون در موزه هنر جهان/سردار سلیمانی نگهداری میشوند. مورد مطالعاتی این پایان‌نامه نیز همین سردیس‌ها میباشند. برای معرفی و مطالعه ی این سردیس‌ها نظریه‌های گوناگونی وجود دارد که در این پایان‌نامه از دوتای این نظریه استفاده شده است. نظریه شمایل‌نگاری و شمایل‌شناسی اروین پانوفسکی و نظریه مقایسه گونه-شناختی سردیس‌ها این دو نظریه هستند. در این جا سعی بر این است که این سردیس‌ها، که تاکنون مطالعات روشمند و علمی از آن‌ها صورت نگرفته است و تا حدودی در سایه ابهام باقی مانده‌اند، به مخاطبانشان معرفی گردد. نتایج حاصل شده از این تحقیق بر فهم این موضوع یاری رساند که این سردیس‌ها هر کدام دارای پوششی منحصر به فرد می‌باشند که جایگاه و مقام فرد در جامعه‌ای طبقاتی را نشان می‌دهد. در تمامی آثار شاهد تلفیق فرهنگ‌های مختلف به خصوص هلنیسم در به وجو آمدن این سردیس‌ها بودیم و همینطور این پایان‌نامه نشان داد که این سردیس‌ها دقیقا به زمان‌های اشکانیان و سلوکیان با توجه به آرایش موها و نوع سربندها‌، می‌باشند.