دشت مشهد در شمال شرقی ایران، به دلیل موقعیت طبیعی و خاص خود، یکی ازمسیرهای تأثیرگذار در تجارت بین آسیای مرکزی و فلات ایران بوده است. در کنار بیابانهای بیآب و علف و کوههای مرتفع آسیای مرکزی، دشت مشهد مسیر مناسبی برای عبور کاروانهای تجاری در این منطقه بود، اما اطلاعات باستانشناسی محدودی از این منطقه در اختیار داریم. محوطه باستانی قراولخانه در شرق دشت مشهد، یکی از محوطههای مهم و کلیدی در بستر دشت است که بر روی تپهای مرتفع طبیعی،مشرفبه کشفرود، در کنار راه باستانی آسیای مرکزی به فلات ایران واقعشده است. هدف این پژوهش که با استفاده از مطالعات کتابخانهای و میدانی صورت گرفته پاسخی بر این پرسش است که یافتههای فرهنگی محوطه شامل چه دورههای استقراری است و محوطه ازنظر کارکردی بر چه اساسی شکلگرفته است؟ یافتهها در بررسی میدانی با روش نمونهبرداری پیشامدی جمعآوری و سپس مطالعه و مقایسه نسبی روی آنها صورت گرفت. در مطالعه یافتههای سطحی این محوطه، چهار گونۀ سفالی و سه دورۀ استقراری شامل مفرغ، اشکانی و ساسانی شناسایی شدکه به نحوی نشاندهنده ارتباط بیشتر دشت مشهد بافرهنگهای آسیای مرکزی )بهویژه نواحی جنوب شرقی ترکمنستان( نسبت به فلات ایران است. شواهد نشان میدهد در هر دوره که بستر مناسبی برای ارتباط میان آسیای مرکزی و فلات ایران بهویژه ازنظر تجاری فراهم میشد، شاهد شکلگیری محوطههای باستانی از نوع قلعهها و کاروانسراها در این مسیر، جهت تأمین امنیت هستیم.
