1403/09/02
رضا مهرآفرین

رضا مهرآفرین

مرتبه علمی: استاد
ارکید: https://orcid.org/0000-0003-1005-7222
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: https://www.scopus.com/dashboard.uri reza mehrafarin
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: بابلسر. خیابان دانش. دانشگاه مازندران. دانشکده هنر و معماری. گروه باستانشناسی
تلفن: 9153402819

مشخصات پژوهش

عنوان
چهارقاپی، آتشکده ای در کوست خوربران
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
چهارتاقی قصرشیرین، چهارقاپی، آتشکده، خسرو پرویز، ساسانیان
سال 1390
مجله باغ نظر
شناسه DOI
پژوهشگران رضا مهرآفرین ، ابراهیم احمدی هدایتی

چکیده

چهارتاقی قصرشیرین معروف به چهارقاپی با اضلاع 25 متر یکی از بزر گترین آتشکد ههای ایران در دوره ساسانی به شمار م یرود که با استناد به منابع تاریخی و شواهد باستا نشناختی احتمالاً در اواخر این سلسله ساخته شده است. بنای مذکور که در مجاورت کاخ خسرو قرار داشت، معبدی برای ساکنان کاخ به شمار میرفت تا تشریفات دینی خود را در آن به جای آورند. مجاورت این بنا با کاخ نشانگر وابستگی دین و دولت در حکومت ساسانی به یکدیگر است. چهارقاپی با وجود این که توسط رومیان تخریب و بعدها با تغییر حکومت و مذهب در ایران به حال خود رها شد، با گذشت زمان طولانی از ساخت آن، دارای پی و گوشواره ای بسیار مستحکم و جالب توجه است که عظمت آن را در زمان آبادانی آشکار می سازد. چهارقاپی با چهار درگاه ورودی در زمره آتشکد ههایی قرار دارد که علاوه بر دارا بودن دالان طواف، از تزیینات معماری داخلی فوق العاده زیبایی نیز برخوردار بوده است. پیرامون این سازه مذهبی مجموعه ای از اتاق و تأسیساتی قرار داشته که در سا لهای اخیر بخش هایی از آنها در نتیجه کاوشهای باستان شناسی کشف و تا حدودی مرمت شده است. سبک معماری این بنا کاملاً ساسانی و با استفاده از مصالح بو مآورد از قبیل لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده و بر فراز آن گنبدی رفیع قرار داشته است. این مقاله کوشیده است تا با استفاده از منابع مورخین و جغرافیانگاران دوره اسلامی )رهیافت تاریخی( و نیز پژوه شهای باستا نشناسی سیمای روشنی از چهارقاپی ارایه و عملکرد آن را به عنوان یکی از مراکز دینی ساسانیان در اواخر این سلسله در کوست خوربران آشکار سازد.