1403/09/02
رضا مهرآفرین

رضا مهرآفرین

مرتبه علمی: استاد
ارکید: https://orcid.org/0000-0003-1005-7222
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: https://www.scopus.com/dashboard.uri reza mehrafarin
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: بابلسر. خیابان دانش. دانشگاه مازندران. دانشکده هنر و معماری. گروه باستانشناسی
تلفن: 9153402819

مشخصات پژوهش

عنوان
شهر و شهرنشینی در سیستان بزرگ در دوره اشکانی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
سیستان، شهرنشینی، دورهی سلوکی، دوره اشکانی
سال 1393
مجله پژوهشنامه خراسان بزرگ
شناسه DOI
پژوهشگران رضا مهرآفرین ، محمد صادق روستایی

چکیده

روند تدریجی و تکاملی شهرنشینی در دشت سیستان با ظهور وسیع محوطههای عصر مفرغ )اواخر هزاره چهارم قبل از میلاد( آغاز و ادامهی آن در دورههای تاریخی با شکلگیری شهرهای مهم دورههای هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی استمرار یافت. در این میان عدم مطالعات فراگیر در زمینه شهر و شهرنشینی در عصر سلوکی و اشکانی در شرق ایران، نگارندگان را بر آن داشت تا با تحلیل و بررسی حدود 400 محوطه و استقرار مرتبط با این عصر، کلیه ویژگیها و خصوصیات شهرها و محوطههای این دوران را مورد مطالعه و سپس بر اساس اطلاعات موجود، سیمای شهرهای این دوره را در سیستان بزرگ ترسیم نمایند. به این ترتیب مشخص گردید که برخی از شهرهای دوره مذکور طبق سنت هلنیسم و با تمرکز کلنیهای یونانی در پهن دشت سیستان شکل گرفت و در ادامه با روی کار آمدن خاندان اشکانی و بر اساس نیازهای سیاسی، نظامی و اقتصادی، شکل شهرها از هیپوداموس به شهرهای مدور اشکانی تغییر یافت. آثار و شواهد باستانشناسی نشان میدهد که سیستان در دوره اشکانی سرزمینی بسیار آباد، پرجمعیت و دارای منابع آبی فراوانی بود که بر این اساس، در بخشهای شمالی و جنوبی آن شهرها و روستاهای بیشماری ساخته شد. این رخداد بنا به شرایط زیست محیطی مناسب )آب فراوان، خاک خوب، هوای معتدل، مرتع، صید و شکار و تجارت( میسر گردید که در این ایام در سیستان جریان داشت.