1403/01/09
مرتضی عطایی

مرتضی عطایی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
نشانی:
تلفن: 011-52324870

مشخصات پژوهش

عنوان
جایگاه و شمایل نگاری ایزد ماه در دوره ساسانی
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
ایزد ماه، هلال ماه، گردونه ایزدی، دیانت زرتشتی، هنر ساسانی
سال 1398
پژوهشگران راحله کولابادی ، مرتضی عطایی

چکیده

از دیرباز در فرهنگهای مختلف، خدا/خدابانوی ماه دارای اهمیت مذهبی بوده است و معمولاً نشان هلال ماه بهعنوان یکی از شاخصترین نمادهای وی شناخته میشود. در دیانت زرتشتی، ماه خدایی نرینه است که هفتمین یشت اوستا و دوازدهمین روز ماه به وی اختصاص یافته است. باوجود پیشینه قداست ماه در میان ایرانیان باستان و بهویژه پیروان آیین زرتشتی، شأن و منزلت ماه آنگونه که شایسته است موردمطالعه قرار نگرفته است. نوشتار پیشرو، بر بررسی جایگاه و شمایلنگاری این ایزد در دوره ساسانی متمرکز شده است تا مقام و جایگاه وی در این دوره تاریخی که اوج شکوفایی آیین زرتشتی است روشن شود. تردیدی نیست که دستیابی به این مهم در سایه مطالعه منابع مکتوب بهویژه متون پهلوی و شواهد باستانشناختی امکانپذیر است. نتایج به دست آمده نشان از آن دارد که در متون سریانی از ماه بهعنوان یکی از خدایان مورد پرستشِ شهریاران ساسانی یاد شده است. در نامهای شخصی این دوران، شمار نامهای ترکیب شده با نام این ایزد نسبتاً فراوان است و تصویر انسانی ماه در یک مهر در شمایل ایزدی گردونهسوار قابل- شناسایی است.