1403/09/01
مریم آخوندیان

مریم آخوندیان

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم دریایی و محیطی
نشانی:
تلفن: 35305113

مشخصات پژوهش

عنوان
مروری بر تأثیرات بوم شناختی و زیست محیطی پروژه های انتقال آب بین حوضه ای بر زیست بوم با تأکید بر زیست بوم دریای کاسپین
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
دریای کاسپین، زیست بوم، انتقال آب بین حوضه ای، فلات مرکزی ایران
سال 1398
پژوهشگران مریم آخوندیان

چکیده

واقعیت عینی توزیع نامتقارن منابع آبی نسبت به تقاضای جوامع بشری در سطح کره زمین، مسئله ی انتقال آب بین حوضه ای را اجتناب ناپذیر نموده است. تعدادی از کشورهای جهان در این زمینه تلاش هایی کرده و به موفقیت هایی نیز دست یافته اند. با این حال، کاملاَ اثبات شده است که انتقال آب بین حوضه ای باعث اختلال در چرخه های هیدرولوژیکی مناطق متأثر از پروژه و تغییرات مخرب زیست بوم در حوضه های مختلف می گردد.این تأثیرات دوطرفه بوده و شامل اثرات مثبت و منفی می باشد. اثرات مثبت آن شامل افزایش منابع آبی جدید برای مناطقی که دچار خشکسالی و کم آبی هستند، تسهیل چرخه های آب، بهبود شرایط آب و هوایی در حوضه ی دریافت کننده ی آب، بازسازی زیست بوم های آسیب دیده از کمبود آب و حفاظت از فون و فلور جانوری و گیاهی در معرض خطر در مناطق کم آب است. از سوی دیگر، از اثرات منفی پروژه های انتقال آب می توان به شورشدن خاک ها و ایجاد خشکسالی در حوضه ی مبدأ، آسیب دیدن زیست بوم حوضه ی مبدأ و اطراف مسیر انتقال آب، افزایش مصرف آب، افزایش تولید پساب ها و فاضلاب ها، جانمایی نامناسب جمعیت ها و صنایع در حوضه ی مقصد و انتقال بیماری ها و تهدیدات جدی برای سلامت جوامع انسانی و زیستی، به عنوان بخشی از این اثرات منفی اشاره نمود. به دلیل این که انتقال آب بین حوضه ای، ریسک های بوم شناختی و زیست محیطی متعددی را به دنبال دارد، لذا، ضروری است در اجرای این پروژه ها با استفاده از تجربیات سایر کشورها، مسائلی همچون رابطه ی تعادلی آب بین حوضه ای، اختلافات و تعارضات احتمالی حوضه ی مبدأ و مقصد، مشکلات مربوط به کیفیت زیست بوم و ... به طور جامع و همه جانبه و به دور از تعصبات قومی و منطقه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و بر اساس بحث های کارشناسانه و استدلال های محکم و قوی ریسک های اکولوژیکی ناشی از اجرای این پروژه ها به چالش کشیده شود.