مکاتب و ادیان مختلفی زندگی پس از مرگ را با تمسک به نظریه تناسخ مورد توضیح و تفسیر قرار داده-اند که علت رسوﺥ این اندیشه در آیین های مختلف را می توان خلـﻂ میان مسئله معاد و تناسخ دانست؛ که این امر هم موﺟب نوعی برداشت و تفسیر نادرست از مسأله معاد شده و به شکل باور به تناسخ بروز کرده است. بسیاری از فلاسفه مسلمان جهت زدودن ابهاماﺕ و شبهاﺕ درباره ی معاد که یکی از اﺻول مهم ادیان الهی است، به مسأله تناسخ که به نحوی ﺣیاﺕ اخروی را بـه ﭼالش می کشد، بر ابطال آ پرداخته و براهینی ن اقامه کرده اند تناسخ عبارت است از اینکه نفس آدمی پس از استکمال و جدایی از بدن اول، به بدن دیگر منتقل شود، و این فرضیه ایست محال چون بدنی که نفس مورد گفتگو می خواهد منتقل به آن شود، یا خودش نفس دارد، و یا ندارد، اگر نفس داشته باشد مستلزم آن است که یک بدن دارای دو نفس بشود، و این همان وحدت کثیر و کثرت واحد است (که محال بودنش روشن است)، و اگر نفسی ندارد، مستلزم آن است که چیزی که به فعلیت رسیده، دوباره برگردد بالقوه شود، درﺣالی که از نظر آیاﺕ و روایاﺕ روح انسان پس از مردن، از بدنش ﺟدا شده و در عالم برزﺥ، دارای ﺣیاﺕ برزخی است و روز قیامت که به فرمان الهی همه انسان ها زنده می شوند این روح مجدداً به بدن برمی گردد و انسان برای رسیدگی به اعمالش با همین بدن وارد محشر می شود. پژوهش به روش تحلیلی و با مراجعه به کتب فقهی و تفسیری معتبر، کلام علامه طباطبایی(رحمه الله علیه) را با توجه به آیات و روایات بررسی می کند. نتایج این تحقیق نشان می دهد علمای شیعه با دلایل فراوان کوشیدند تا اولاً: این عقیده تناسخ باوران را از مذهب تشیع مبرّا سازند. ثانیاً: با ردّ این تفکر، پوچ و باطل آن را نمایان سازند. اما عقیده شیعه در مورد رجعت آن است که با ظهور حضرت مهدی (عج) برخی از انسان ها به حیات باز می گردند که کیفیّت و کمّیت آن را فقط راسخان در علم می دانند.
