یکی از نمایان ترین جلوه های حیات اجتماعی- سیاسی ایران امروز را می توان وضعیت «تراکم مطالبات متکثر» دانست؛ مطالباتی انباشته شده که به «بحرانی دوچهره» انجامیده است: از یک سو، «یاس اجتماعی» (وجود علائم ناامیدی اجتماعی و سرخوردگی سیاسی، ازجمله به دلیل موثر نبودن سازوکارهای نهادی موجود در تدبیر معضلات ناشی از بی ثباتی ها و دگردیسی های شتابان)، و از سوی دیگر، «جنبشی شدن جامعه» (بروز گاه و بیگاه جنبشهای اعتراضی اجتماعی و سیاسی در اشکال مسالمت آمیز و خشونت آمیز). پرسش این است که آیا این وضعیت دوگانه (سرخوردگی و در عین حال جنبشی بودن) را می توان به منزله ی امکانی برای بازسازی حیات اجتماعی و سیاسی درنظر گرفت یا بستری برای ظهور دور جدیدی از واگشت در چرخه معیوب دموکراسی سازی ؟ در پاسخ به این پرسش محوری، مقاله حاضر بر این فرض سامان می یابد که وضعیت کنونی را می توان به منزله ی نوعی «لحظه ی پوپولیستی» قلمداد کرد که نتایج سیاسی آن ربط وثیقی با «نحوه مفصل بندی مطالبات متکثر» دارد؛ امری که خود در گرو «نوع استراتژی نیروهای اجتماعی» و «ساختار فرصت سیاسی» است. در تببین این فرضیه، مقاله ی حاضر در قالب یک چارچوب نظری ترکیبی، امکانات تئوریک نظریه ی سیاست دموکراتیک رفتارگرا، پساساختگرا، و نظریه ی ساختار فرصت سیاسی در تحلیل جنبشهای اجتماعی را به کار می گیرد تا به مدد این تلفیق، به طرح بحثی در امکانها و امتناع های وضعیت کنونی برای حیات اجتماعی- سیاسی پیشِ رو بپردازد. در راستای این طرحواره نظری، مقاله در چهار محور سامان خواهد یافت: الف) ابتدا باوام گیری از ادبیات متاخر لاکلا و موف «لحظه پوپولیستی» به مثابه بحران سیاستِ نهادی، و افق های متعارض همبسته ی آن (پوپولیسم راست و چپ)، مورد تبیین قرار می گیرد. ب) سپس به تحلیل پوپولیسم به عنوان «استراتژی بسیج دموکراتیک» و رکن ذاتی همبسته ی امر سیاسی پرداخته می شود تا از خلال آن، امکان های این بینش برای بازسازی حیات سیاسی و اجتماعی برجسته گردد. در این بخش، همچنین تضمنات این منطق برای مسئله ی «نمایندگی» مورد اشاره قرار می گیرد. ج) در ادامه، میزان روایی تلقی از وضعیت کنونی ایران به مثابه یک «لحظه پوپولیستی» و «حامل امکان مفصل بندی های متعارض» مورد ارزیابی قرار می گیرد. د) و در پایان، میزان امکان کاربست پوپولیسم به مثابه استراتژی بسیج دموکراتیک در بستر کنونی
