1403/02/10

کیو مرث کلانتری

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده حقوق و علوم سیاسی
نشانی:
تلفن: 091111111

مشخصات پژوهش

عنوان
اقدام خودسرانه فرماندهان نظامی به جنگ و تعمیم مجازات آن به غیرفرماندهان با تکیه بر اسناد حقوق بین‌الملل و موازین فقهی بر جرایم ارتکابی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
فرمانده اقدام خودسرانه اقدام متقابل حقوق بشردوستانه حقوق بین‌الملل مجازات
سال 1401
مجله دوفصلنامه علمی فقه مقارن
شناسه DOI
پژوهشگران رحیم رحیمی میلاشی ، کیو مرث کلانتری ، جعفر صادق منش

چکیده

قاعده تحریم جنگ از اصول بنیادین و از قواعد آمره در اسلام و حقوق بین­‌الملل معاصر است که به موجب آن، کشورها از توسل به زور و دخالت در امور یکدیگر منع شده‌‌اند. بر اساس حقوق اسلام و اسناد بین­‌المللی هرگونه حمله و توسل به زور تحت عناوینی چون حمله یا دفاع پیشگیرانه در برابر حمله قریب­‌الوقوع ممنوع است. رعایت اصل مذکور، موجب حفظ حاکمیت و استقلال کشورها و موجب صلح و امنیت بین‌المللی خواهد شد. اصولاً دیدگاه اسلام و حقوق بین­‌الملل، کاهش آثار شوم جنگ و برداشتن گام مؤثر در حذف آن است؛ ولی از آنجا که این امر ممکن نیست، تلاش شده ­است تا پیامدهای جنگ محدود شود. از جمله این تلاشها، تعیین مقرراتی است که در زمان درگیریهای مسلحانه و دفاع، طرفین تخاصم باید آنها را به عنوان حقوق بشردوستانه رعایت کنند. این موضوع هم در اسناد، کنوانسیونها و قطعنامه­‌های بین­‌المللی اشاره شده ­است. پس از انقلاب اسلامی، قانونگذار با تأسی از فقه اسلام و حقوق بین­‌الملل، هرگونه عملیات و حمله بدون امر و اجازه یا بدون اینکه به عملیات متقابل وادار شده باشد و یا پس از دستور توقف، جنگ را در اراضی یا علیه نیروهای نظامی یا اتباع دولتی که با ایران در حال جنگ نیست در مواد 34 و 35 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح اقدام خودسرانه تلقی و برای فرماندهان مجازات سنگین در نظر گرفته است که ایرادهایی براین مواد وارد و اصلاح آن جهت رفع ایرادها پیشنهاد می­‌شود. هم­‌چنین ضمن بیان مبانی نظری اسلام و حقوق بین­‌الملل، این پرسش مطرح است که آیا حقوق نظامی ایران به این مهم توجه داشته یا خیر؟ و می­‌تواند بر صلح بین­‌المللی تأثیرگذار باشد؟ نویسنده با استفاده از شیوه تبینی و تحلیلی در صدد محاسن و معایب آن و پاسخ به سؤال این مقاله است. روش این تحقیق هم تحلیلی توصیفی با ابزار گردآوری کتابخانه­‌ای است.