قانون مجازات اسلامی 1392، در خصوص بالغان زیر 18 سال، در سه متن قانونی مجزا، پاسخ‌های جای‌گزین پیش‌بینی کرده است؛ اولاً خدمات عمومی رایگان، اقامت در منزل و حبس پایان هفته‌ای به‌عنوان جای‌گزین‌های جزای نقدی و نگهداری در کانون، ثانیاً امکان استفاده از آزادی مشروط و سایر تخفیفات قانونی و ثالثاً امکان تعویق صدور حکم و تعلیق اجرای مجازات. به علاوه با تحقق شرایط شبهه، مجازات‌های مقرر در مواد 88 و 89 بسته به سن شخص، حتی در جرایم مستوجب حد و قصاص، بر وی اعمال می‌گردند. با وجود پیشرفت تقنینی، اما به لحاظ قضایی کاربست این پاسخ‌های جای‌گزین با ابهامات قانونی، چالش‌های اجرایی و عدم اقبال کنشگران اجرایی همراه است. این ابهامات به تفکیک هریک از پاسخ‌های جای‌گزین از دامنه‌ی متفاوتی برخوردار است؛ با تحلیل این پاسخ‌ها و فرآیند کاربست اجرایی-قضایی مشخص می‌گردد که کلی بودن و ابهامات متعدد اجرایی از یک طرف و پیش‌بینی‌های فاقد ضابطه باعث زیرسؤال رفتن اهداف پیش‌بینی آنها خواهد بود.
