عیسی جوکار سرهنگی

فرسایش خاک یک فرآیند پیچیده و خطر عمده ژئومورفولوژیکی است که سالانه موجب افت و از بین رفتن حجم وسیعی از خاک های حاصلخیز در سراسر دنیا می شود. مقـدار آن بازتـابی از نحوه مدیریت زمین و شاخصهای محیطی تخریب به شمار میرود. همچنین بـه دلیـل خاصـیت تشـدیدشـوندگی و اثرات چند جانبه آشکار و نهان محیط زیستی، به سرطان زمین شهرت یافته است. حوضه سول دره به مساحت 10168هکتار در استان و شهرستان سمنان واقع شده است. هدف از این تحقیق بررسی فرسایش آبی در حوضه سول دره و پهنه بندی خطر آن با استفاده از منطق فازی است. برای این منظور از معیارهای پسیاک اصلاح شده شامل زمین شناسی، خاک، آب و هوا، رواناب، توپوگرافی، پوشش زمین، استفاده از زمین، فرسایش سطحی و فرسایش رودخانه ای بهره گرفته شد. پس از تهیه لایه های اطلاعاتی مذکور، به هر یک از معیارها با توجه به رابطه آن با میزان فرسایش، امتیاز داده و فازی سازی شد. در مرحله بعد این لایه ها جهت تهیه نقشه پهنه بندی خطر فرسایش در منطقه با استفاده از شبکه استنتاج فازی با هم ترکیب شدند. با توجه به نتایج ارائه شده در میان نقشه های پهنه بندی، اپراتور فازی گامای 0/7بهترین پهنه بندی را برای ارزیابی فرسایش در منطقه ارائه نموده است چرا که بیشترین انطباق و همبستگی را با نقشه پسیاک اصلاح شده نشان داد. مطابق نقشه نهایی پهنه بندی خطر فرسایش 357/32هکتار از مساحت منطقه در طبقه خطر فرسایش خیلی زیاد قرار دارد. همچنین 970/3هکتار در طبقه خطر زیاد و 1384/99هکتار در طبقه خطر متوسط، 1668/88هکتار در طبقه خطر کم قرار دارد