احمد جعفری صمیمی

زیرساخت های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگ است و توسعه کشور بدون درنظرگرفتن زیرساخت های فرهنگی امکان پذیر نیست. هزینههای صرفشده در راه فرهنگ، هزینه نیستند بلکه نوعی سرمایهگذاری هستند. کشورها میتوانند از طریق سرمایهگذاری در داشتههای فرهنگی خود، رشد اقتصادی را تقویت نموده و سبب رفاه جامعه شوند. شاخص فرهنگی با استفاده از مبانی نظری مزیت نسبی و معیار RCA محاسبه و تأثیر مزیت شاخصهای فرهنگی بر رشد اقتصادی ایران در قالب رگرسیون تلفیقی پویا ( GMM - ( در دوره 9711 9731 برآورد میشود. نتایج برآورد نشان میدهد، انتظار میرود با هر درصد افزایش در سرمایه فیزیکی، رشد اقتصادی 7درصد افزایش یابد / به اندازه 743 و سرمایه فیزیکی رابطهای مثبت و معنادار با رشد اقتصادی استانها دارد. بنابراین انتظار میرود، با افزایش سرمایه، تولید و بهتبع آن رشد اقتصادی افزایش یابد. همچنین، با هر درصد 1 درصد افزایش و با هر واحد افزایش در متغیر تعاملی رشد / افزایش در نیروی کار، رشد اقتصادی به اندازه 37 7 واحد افزایش مییابد. بنابراین، شاخص فرهنگی علاوهبر کانال مستقیم از طریق / اقتصادی به اندازه 7774 سرمایه انسانی نیز میتواند بر رشد اقتصادی استانها نیز اثرگذار باشد. نتایج برآورد مدل و آماره بهدست آمده 19/74/ 13 تاریخ پذیرش: 79 /91/ تاریخ دریافت: 97 فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری - انجمن مهندسی مالی ایران 921 سال دهم/ شماره سی وهشتم/ تابستان 1011 برای AR(1) و AR(2) 7 و / عدم همبستگی بین پسماندهای مدل را نشان میدهد. آمارههای گفتهشده برابر با 93 7/899 هستند که بیانگر انتخاب مناسب ابزارهای مدل هستند. در واقع، در دوره مورد بررسی اثر مزیت نسبی ارزشافزوده متغیرهای فرهنگی رشد اقتصادی مثبت و معنادار است. همچنین، اگر شاخص فرهنگی سبب افزایش سرمایه انسانی شود، میتواند رشد اقتصادی استانها را نیز افزایش دهد.