مهاجرتهای گسترده و بیرویه روستاییان به شهرها و به تبع آن افزایش جمیعت شهرنشین، موجب رشد بدون برنامه،پراکنده، ناموزون و لجام گسیخته شهرها در پیرامون شده که امروزه به عنوان یکی از مشکلات جدی شهرها مطرح میباشد.این مساله که با پیامدهایی ازقبیل؛ نابودی اراضی کشاورزی، مشکل مسکن و حاشیه نشینی و یا خانه سازی های فاقد امکانات و تسهیلات، ازهم گسیختگی بافت کالبدی، عدم امکان پاسخگویی به برخی از خدمات و کاربریها در شهر، شکل گیری شهرکهای خودرو، بورس بازی و سوداگری زمین، افزایش هزینه ساخت و ساز و خدمات شهری، نابه سامانی سیمای شهری و ... همراه بوده، درحالی روی داده که بسیاری از اراضی درون شهرها بلااستفاده و رهاشده باقیمانده اند که از قابلیت توسعه به مراتب بالاتری به نسبت اراضی پیرامونی برخوردارند چراکه این اراضی به سبب استقرار در درون شهرها از دسترسی مناسب به مراکز شهری و خدمات و امکانات شهر به ویژه زیرساختها و تاسیسات و تجهیزات زیربنایی و روبنایی بهره مند میباشند. با این تفاسیر، توسعه میان افزا با بهره گیری از ظرفیت درونی شهرها در اراضی بایر، متروکه، مخروبه، رهاشده و بلااستفاده از گسترش افقی و پراکنده شهرها ممانعت میکند. بدین منظور، در پژوهش حاضر به ارزیابی و سنجش ظرفیت توسعه میان افزا در شهر نور پرداخته شده است. به نظر میرسد با بهره گیری از این امر، بتوان به نمایان ساختن نظام برنامه ریزی و مدیریت شهری طی سنوات گذشته و همچنین ارتباط میان شاخصها، معیارها و ابعاد تعیین کننده آن پی برد تا گامهای آتی جهت برنامه ریزی و ارائه راهکارهای اجرایی ضمن بهره گیری از پتانسیلهای بالقوه شهر، با دقت بیشتری صورت گرفته و از حداکثر قابلیت اجرا در شهر نور برخوردار گردد. لازم به ذکر است در پژوهش حاضر از 31 شاخص، 24 معیار و 9 بٌعد بر مبنای تحلیل سلسله مراتبی و نظرسنجی از کارشناسان شهرسازی استفاده شد که ابعاد مورد بررسی به ترتیب الویتبندی؛ نظام فعالیتی، الگوی توسعه، دسترسی به خدمات و زیرساختها، کیفیت کالبدی، ضوابط و مقررات طر های فرادست، عوامل اقتصادی، اجتماعی،جمعیتی و زیست محیطی میباشند. درنهایت بلوکهای واقع شده در نیمه شرقی شهر به عنوان مستعدترین نواحی جهت توسعه میان افزا تعیین شدند. از این میان، بلوکهای واقع شده در محله رستمرود جنوبی به دلیل برخورداری از بیشترین وزن تعلق گرفته به ابعاد و معیارها، جهت برنامه ریزی انتخاب شدند. در قسمت برنامه ریزی پژوهش، ضمن بررسی و تحلیل سوات، به تدوین چشم انداز و بیانیه راهبردی به تفکیک برنامه های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت پرداخته شد.در یک جمعبندی کلی میتوان چنین بیان داشت که با بهره گیری از پتانسیلهای بالقوه توسعه میان افزا در محله مورد بررسیو اصلا ضوابط و مقررات به گونه ای تشویقی و تسهیل کننده، میتوان زمینه استفاده موثر از این اراضی را به منظور ارتقاء هرچه بیشتر پویایی و سرزندگی محله و توسعه پایدار آن فراهم کرد.
