شریعت پیامبر خاتم(ص) اکمال و اتمام دین مبین اسلام بودکه از آدم (ع) آغاز وبه رسول خاتم پایان یافت واین دین قوام یافته با شریعت خاتم(ص) برای سعادت تمام قوم بشر تشریع شده است و این کامل بودن محقق نمی گردد مگر با توجه به همه ابعاد زندگی انسان، ازجمله ابعاد سیاسی، اجتماعی، فردی، فرهنگی، عبادی و ... . لذا خداوند متعال برای هر یک از مناسکی که در دین اسلام مقرر داشته به ابعاد گوناگون زندگی انسان توجه داشته است. یکی از این مناسک مهم فریضه حج است که قرآن در سوره حج مورد فلسفه تشریع آن می فرماید: مردم خودشان ببینند که حج چه فایده های سرشاری برایشان دار، که بیان گر منافع سیاسی و اجتماعی آن در کنار منافع فردی و عبادی آن هست. همچنین در سوره مائده می فرماید: اینکه خداوند خانه کعبه را مایه ی قیام جامعه بشری قرار داده است که در تفسیر آن قیام را به معنی قوام و عماد بودن حج برای جامعه دانست. همچنین پیامبر گرامی اسلام نیز در روایات متعدد از حج به عنوان (جهاد اکبر، افضل الجهاد) نام برده است. حال اگر یکی از فلسفه های سیاسی و اجتماعی حج را اتحاد و یگانگی و جهاد امت اسلام در برابر دشمنان بدانیم این امر محقق نمی شود مگر اینکه دشمن و مفهوم آن و انواع آن و راه های نفوذ آن و... دانسته شود تا بتوان در برابر دشمن واحد به عنوان جبهه واحد ایستاد. خصوصاً این که در عصر حاضر که مروجین وهابیت و شیعه انگلیسی و اسلام آمریکایی در تلاش اند با ارائه تفاسیری افراطی یا سازش کار اسلام را دینی جدا از سیاست و منزوی نشان دهند. لازم است در این تحقیق به فرصت ها و ظرفیت ها و چالش ها و منافع دشمن شناسی و مبارزه با دشمن در حج پرداخته شود. لذا در این تحقیق تلاش می شود به این مهم پرداخته و فرصت های دشمن شناسی در حج با تکیه بر قرآن و سنت را با توجه به نظریات اندیشمندان اسلامی موردبررسی قرار دهیم.
