براساس آیه 11 سوره مجادله«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا قِیلَ لَکُمْ تَفَسَّحُوا فِی الْمَجَالِسِ فَافْسَحُوا یَفْسَحِ اللَّهُ لَکُمْ وَإِذَا قِیلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ» درجات قرب به خدا، متناسب با درجات معرفت به خداوند است. انسان ها همانطور که در ظاهر از هم متفاوت هستند، در بعد روحانی هم از یکدیگر مختلف اند. برخی در طی زندگی در دنیا آنچنان غرق در معنویات و لذات عالم ملکوت اند که توجهی به عالم ماده ندارند و فقط در جهت رفع نیاز به آن می پردازند. وبالعکس، برخی آنچنان دلباختع به لذات و امکانات زودگذر دنیایی هستند که توجهی به معنویت و عالم ملکوت ندارند و بالتبع، معنویات در زندگی و ظاهر آنان مشخص نیست. این اختلاف رتبی میان انسانها، به میزان کسب علوم و معارف و به کار بستن آنها و همچنین مظهر اسمی از اسماء الهی شدن بستگی دارد. درجات انسان تا جایی بالا می رود که جانشین و واسطه فیض می شود و درکات او نیز تا جایی سقوط می کند که همانند جماد و نبات و حتی پست تر از آن می شود.
